Кога температурите во лето стануваат многу високи, многу родители одлучуваат барем да им го олеснат жешкиот ден на децата со капење во мали надувливи базенчиња или со одење на градски базени, реки, езера, море… За време на летото, почесто се зборува за опасностите што демнат во водата, за тоа кој е подложен на давење и слично, но многумина сè уште не знаат дека постои и секундарно давење. Иако тоа е прилично ретко, важно е родителите да знаат што претставува и како се препознава, за децата да бидат што побезбедни.
Секундарното давење ја опишува ситуацијата што може да се случи откако некоја личност за малку ќе се удави. Тоа значи, на пример, дека дете паѓа во базен или море, обично откако изгубило свест, па вода му влегува во белите дробови. За разлика од типичното давење, каде жртвата е потопена и не може да дише, секундарното давење може да се случи дури неколку часа или денови по инцидентот во вода.
Детето може добро да реагира на реанимација и да изгледа како да е неповредено. Иако можеби успеало самостојно да излезе од водата и првично изгледа добро, мала количина на вода може да остане во белите дробови и да предизвика иритација или воспаление. Ова може да доведе до таложење течност во белите дробови, познато како пулмонален едем, што го отежнува нормалното дишење.
Секундарното давење настанува поради тоа што водата влегува во алвеолите на белите дробови, предизвикувајќи абнормална иритација и губење на сурфактант – супстанца што ги одржува алвеолите отворени, слично како сапуница во меур.
Затоа, по ваков настан, кога детето за малку ќе се удави, потребно е веднаш да се однесе во болница, каде што ќе биде под лекарски надзор неколку часа. Ако била потребна реанимација или детето проголтало многу вода, мора да го прегледа лекар, кој ќе го следи и по неколку часа за да ја провери функцијата на белите дробови.
Симптоми на секундарно давење кај деца
Симптомите може да се појават од 1 час до 48–72 часа по инцидентот во вода, кога доаѓа до влошување на функцијата на белите дробови. Кај децата може да се појават следните симптоми:
-
Отежнато дишење – детето може да дише забрзано, плитко или со напор
-
Свирење при дишење – укажува на опструкција на дишните патишта
-
Силен, упорен кашел – може да укаже на присуство на вода во белите дробови
-
Екстремен замор – детето делува необично уморно или поспано
-
Чудно однесување – може да има потешкотии со зборување, губење на меморија, расеаност, раздразливост – знаци дека мозокот не добива доволно кислород
-
Болка во градите – притисок или непријатност
-
Мачнина и повраќање – знаци на можен внес на вода
-
Бледа или синкава кожа – особено околу усните и ноктите – знак на недостиг на кислород
-
Прекумерно потење – без видлива причина
-
Проблеми со голтање – чувство како нешто да е заглавено во грлото
-
Вртоглавица или несвестица – поради намален проток на кислород во мозокот
Како да се спречи секундарно давење
Најважно е внимателно да ги надгледувате децата додека се во вода, а дополнително можете да:
-
Ги научите децата на основни правила за безбедност во вода – да не трчаат околу базен, да не играат груби игри
-
Внимавате на симптомите – следете ги децата и по престој во вода, особено по инцидент
-
Останете смирени – за да реагирате правилно и ефикасно
-
Одете веднаш во болница – дури и ако изгледа дека се е во ред
-
Следете ги упатствата на лекарите – понекогаш е потребно да се примени кислород или дури и хоспитализација.
