ПИШУВА:
Слаѓана Трајкова,
дипл. логопед – дефектолог, мастер логопед
ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух, говор и глас“ – Скопје
♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦
Често можеме да видиме деца што гледаат во празно, незаинтересирани и отсутни. Спротивно на ова, пак, има деца на кои вниманието им флуктуира – лета, од предмет на предмет. Ова се два начина, кои не се адекватни во однесувањето. Она дете кое гледа во празно, со тап поглед, укажува на тоа дека целосно го изгубило интересот на се што е опкружено. Дава слика на интелектуална празнина, иако потенцијалот на интелигенција не му е засегнат. Се толерираат оние деца на кои им е поставена дијагноза на патолошка аутистична состојба, кај нив вниманието и концентрацијата на свест може да биде опишана како гледање во празно, како буквално ништо да не ги засега.
На овој начин не се во состојба да го пратат текот на настаните, ниту да ги воочат потребите, особините и односите. Се доведуваат во состојба тешко да примаат знаења и тешко учат.
Однесувањето без внимание и без концентрација на свеста не му оди во прилог на учењето и воопшто на играта кога ќе треба да се заигра во група со повеќе деца. Ова дете делува како да е опседнато во движењата, непостојаноста на правилата на играта
Вниманието кога скока од предмет на предмет крие во себе површност и отсутност во интересите. Се дразни на се што се движи, што испушта звук, што мрда, што оди, што бега… Тоа се т.н. надворешни дразби: боја, звук, топлина, сјај, шум, бука, глас, брмчење… На пример, доколку прелетува мува низ просторијата детето ќе ја гледа и прати со поглед, доколку слушне лаење на куче, ќе оди ќе го бара за да го види, ако слушне звук од авион, брзо ќе дотрча до прозорецот за да го види. Ваквите дразби не се предизвикуваат од внатре од структурата на детето, туку го провоцираат и доаѓаат од надвор, на кои тоа мора брзо и веднаш да одговори. Ваквото однесување без внимание е доста напорно и за родителите кои го чуваат детето, затоа што мора постојано да го смируваат и да го пренасочуваат.
Однесувањето без внимание и без концентрација на свеста не му оди во прилог на учењето и воопшто на играта кога ќе треба да се заигра во група со повеќе деца. Ова дете делува како да е опседнато во движењата, непостојаноста на правилата на играта.
Кај претерано мирните деца пак, надворешното внимание е празно, во суштина не перципираат ништо, гледаат но исто како да не гледаат, слушаат но исто како да не слушаат…
Она дете кое гледа во празно, со тап поглед, укажува на тоа дека целосно го изгубило интересот на се што е опкружено. Дава слика на интелектуална празнина, иако потенцијалот на интелигенција не му е засегнат
Оние пак деца кои се премногу раздразливи и кои немаат внатрешна концентрација на свест и се со флуктуирачко внимание, овие деца се всушност во подобра ситуација од претходната група на деца. Кај првата група на деца потребно е да се пробуди и развие интересот, да правиме како да ги разбудиме од една поспана состојба, а кај втората група на деца да се развие стабилна внатрешна концентација на свест.
Претераните моторни движења на телото со оние трчања, неконтролирани елементи на телото, особено на главата и горните и долните екстремитети прават да се отежни внатрешната концентрација на свест. Затоа треба претераните хаотични движења да се организираат и спроведат во форма на структуирана вежба, како претходно осмислена задача која на почетокот ќе биде диктирана од надвор, за да понатаму се направи да самото дете си се организира и среди одвнатре.
◊◊◊◊◊
