Одлуката кога да стане мајка е една од најважните одлуки што жената ќе ја донесе во својот живот. Таа не зависи само од биолошкиот часовник, туку и од психолошката зрелост, емоционалната стабилност, односот со партнерот, финансиската состојба, поддршката од семејството, како и од општествениот контекст.
Иако научните податоци нудат водич за тоа кога телото е најподготвено за бременост, одлуката кога да се зачне дете е длабоко лична и различна за секоја жена. Сепак, стручњаците идентификуваат одредени возрасни периоди што се сметаат за најповолни, како од физиолошки, така и од психосоцијален аспект.
Биолошки најплодно време: 20–29 години
Лекарите и експертите по плодност укажуваат дека жената е биолошки најподготвена за бременост меѓу 20 и 29 години. Во тој период:
- јајце-клетките се со највисок квалитет,
- овулацијата е редовна и предвидлива,
- репродуктивните органи се во најдобра форма,
- хормонскиот баланс ја поддржува успешната имплантација на ембрионот и здрава бременост.
Според податоците, веројатноста за забременување во еден менструален циклус во оваа возраст е околу 20 до 25 %. Дополнително, ризикот од спонтани абортуси, генетски абнормалности (како Даунов синдром) и компликации како гестациски дијабетес или прееклампсија е најнизок.
Сепак, токму во оваа возраст многу жени се уште студираат, ја градат својата кариера, се посветени на личен развој или пак, не се во стабилна врска, што може да ја одложи одлуката за мајчинство.
Психолошка и животна зрелост: 30–35 години
Иако плодноста по 30-тата година започнува да опаѓа, многу жени токму во овој период чувствуваат дека се најподготвени да станат мајки. Според социологот Мелинда Милс од Универзитетот во Оксфорд, жените на возраст од 30 до 35 години најчесто:
- имаат завршено образование,
- имаат стабилна кариера или професионален правец,
- имаат партнер со кого имаат стабилна и зрела врска,
- чувствуваат емоционална сигурност и зрелост.
Иако плодноста по 30-тата година започнува да опаѓа, многу жени токму во овој период чувствуваат дека се најподготвени да станат мајки
Ова се фактори кои влијаат на начинот на кој ќе се доживее бременоста, мајчинството, како и грижата за детето. Истражувањата покажуваат дека децата кои растат во стабилно и поддржувачко окружување, без оглед на возраста на мајката, имаат подобри шанси за развој.
Гинекологот Сара Метјуз од Лондон вели дека периодот од 25 до 29 години е „златна средина“ – телото сè уште е на својот врв, а жената веќе стекнува одредено животно искуство и стабилност.
Лекарите и експертите по плодност укажуваат дека жената е биолошки најподготвена за бременост меѓу 20 и 29 години
По 35-тата година: можно, но со зголемени ризици
Жените сè почесто стануваат мајки во доцните триесетти или дури во четириесеттите години. Иако тоа е можно, медицински гледано:
- фертилноста драстично опаѓа,
- квалитетот и бројот на јајце-клетки е намален,
- потребно е повеќе време за зачнување (често повеќе од една година),
- се зголемува ризикот од компликации кај мајката и бебето,
- се зголемува потребата од медицинска поддршка, вклучително и асистирани репродуктивни технологии (вештачко оплодување, IVF).
Затоа, ако жената има над 35 години и се обидува да забремени повеќе од 6 месеци без успех, се препорачува консултација со специјалист по фертилност. Ако е под 35 години, тој рок е една година.
На што да се обрне внимание при планирање на бременост
Од 20 до 29 години: Највисока биолошка плодност, најмал ризик од компликации. Најповолно време од физиолошки аспект.
Од 25 до 35 години: Комбинација на биолошка подготвеност и психолошка зрелост. Жената најчесто е свесна за своите приоритети и спремна за родителство.
По 35 години: Мајчинството е сè уште можно, но со внимателно следење и медицинска поддршка. Потребна е и поголема грижа за здравјето на мајката и детето.
Секоја жена е посебна приказна
Нема единствено или „правилно“ време за да се стане мајка. Одлуката треба да се темели на лични околности:
- Вашето физичко и ментално здравје;
- Односот со партнерот;
- Кариерата и финансиската состојба;
- Поддршката од блиските;
- Вашата внатрешна подготвеност.
Најважно е да донесете информирана, промислена и заедничка одлука со партнерот, и на детето да му обезбедите безбедна, топла и стабилна средина за растење.
