Во последно време се почесто се поставува прашањето за првата менструација кај девојчињата – дали тие навистина добиваат менструација се порано или се работи само за некои изолирани случаи. Дилемата ја разрешува новата студија, објавена во медицинското онлајн списание JAMA Network Open, чии резултати покажуваат дека мислењата и сомнежите на мајките се сепак оправдани.
Студијата опфатила повеќе од 71.000 девојки и жени кои ги споделиле своите податоци за следење на циклусот од нивните апликации за менструални циклуси, што исто така довело и до сознание дека во последните 55 години на девојките им треба повеќе време за да постигнат „редовност“, т.е. да имаат редовен циклус од месец до месец. Бидејќи пораното започнување на циклусите и подолгите нередовни периоди може да бидат поврзани со здравствени ризици подоцна во животот, експертите се загрижени.
Меѓу учесниците во студијата, процентот на оние чии циклуси станале редовни во рок од две години од менархата се намалил од 76 % на 56 %.
Некогаш и пред девет години
Истражувачите откриле дека просечната возраст на првиот циклус на учесниците се намалила од 12,5 години, што било вообичаено за оние родени од 1950 до 1969 година, на 11,9 години за оние родени од 2000 до 2005 година. Иако промената изгледа мала, таа сепак е многу значајна. Дополнително, авторите на студијата откриле и двојно зголемување на девојчиња кои ја добиле првата менструација „рано“ (пред 11-годишна возраст) или „многу рано“ (пред 9-годишна возраст), што предизвикува загриженост дека повеќе девојчиња и жени може да почувствуваат неповолни здравствени исходи поврзани со раната прва менструација. Тие, исто така, забележале намалување на девојчињата кои подоцна добиле менструација.
Меѓу учесниците во студијата, процентот на оние чии циклуси станале редовни во рок од две години од менархата се намалил од 76 % на 56 %
Но, најголемиот проблем е што раниот почеток на менструацијата на млада возраст може да има негативни здравствени последици на долг рок.
„Откривме дека кај децата е потребен подолг период за да добијат редовна менструација“, изјави Зифан Ванг, главен автор на студијата и научен соработник на Харвард Т.Х. Чан Школата за јавно здравје, за „Вашингтон пост“. „Ова е исто така многу загрижувачко бидејќи нередовните циклуси се важен показател за негативни здравствени настани подоцна во животот. Тоа не загрижува. Мора да посветиме поголемо внимание на раното советување и да интервенираме кога ќе се појават нередовни циклуси кај децата и адолесцентите“.
Менструалниот циклус се смета за важен индикатор, а нередовните менструални циклуси во подолг временски период може да укажуваат на долгорочни здравствени ризици, како што се кардиоваскуларни болести, дијабетес, ревматоиден артритис, ментални состојби и одредени видови на рак, вклучително и рак на дојка. Нередовните циклуси се исто така поврзани со предменструален синдром (ПМС), а претходните студии открија дека ПМС е исто така значаен фактор на ризик за постпартална депресија (ППД).
Продолженото време за стабилизација на циклусот е поврзано и со поголема шанса за нередовни циклуси во текот на остатокот од репродуктивните години, што може да биде фактор кога станува збор за плодноста. Исто така, постои корелација помеѓу девојчињата кои рано минуваат низ пубертетот и зголемениот ризик од сексуална злоупотреба, за што е важно да се биде свесен.
Ограничувања на студијата
Експертите предупредуваат дека ваквото истражување има одредени недостатоци, па се поставува прашањето дали наодите од студијата можат да се применат и на општата популација. Имено, поради фактот што учесниците сами се пријавиле, постои одреден ризик од пристрасност или погрешна класификација кога од учесниците се бара да се потсетат на нивните искуства со првата менструација.
Бидејќи пораното започнување на циклусите и подолгите нередовни периоди може да бидат поврзани со здравствени ризици подоцна во животот, експертите се загрижени
Покрај тоа, студијата не се засновала на случаен примерок: учесниците кои се изјасниле морале да имаат пристап до ексклузивни телефони за да учествуваат, бидејќи податоците биле собрани од тие апликации, што сугерира дека тие се со повисок социоекономски статус, што го отежнува проширувањето на општата популација.
Сепак, постојат заклучоци кои можат да се извлечат од истражувањето. „Иако примерокот не е репрезентативен за целокупната дистрибуција на раса и етничка припадност во САД, авторите открија дека менархата, првата менструација, се случува порано и дека времето за регулирање на циклусот е подолго кај учесниците со темна кожа, учесниците од Азија, латиноамериканските учесници… “, пишува д-р Лорен Хотон, епидемиолог на Факултетот за јавно здравје Мејлман на Универзитетот Колумбија и автор на коментарот што ја следи студијата, исто така објавен во JAMA Network Open.
Зошто менструацијата започнува порано?
Факторите кои придонесуваат за тоа се различни. Авторите на студијата посочуваат на повисок индекс на телесна маса (БМИ), кој може да биде еден од факторите, заедно со порано влегување во пубертетот, но тоа не е единствената причина. Имено, авторите забележале дека возраста на првата менструација се намалила уште пред населението да ја зголеми стапката на дебелина. Наместо тоа, д-р Хотон тврди дека тоа би можело да биде поврзано со стресот. „Многу е веројатно дека БМИ и стресот делуваат меѓусебно за да го забрзаат намалувањето на возраста кај менархата и да го продолжат воспоставувањето на циклусот. Мојата работна хипотеза е дека повеќе стрес ја зголемува количината на андрогени, а повеќе масно ткиво го претвора вишокот андрогени во естрогени, што доведува до поран пубертет.“
Социоекономските и еколошките фактори исто така може да бидат во игра, сметаат експертите, а тоа вклучува изложеност на хемикалиите кои ја пореметуваат работата на ендокриниот систем, како и психосоцијални и други фактори. Јасно е дека се потребни повеќе истражувања за да се истражат факторите кои стојат зад почетокот на менструацијата.