„Звучи познато? Детето се враќа дома од училиште насмеано, а неколку минути подоцна сè пука. Не сте единствени – тоа се нарекува емоционален колапс по училиште и е многу почесто отколку што мислите“.
Зад овој поим не се крие никаква официјална дијагноза, туку начинот на кој децата емотивно се „издишуваат“ откако ќе бидат под притисок на правилата, фокусот и самоконтролата цел ден. Училиштето од нив бара да седат мирни, да бидат тивки, да бидат учтиви, да бидат фокусирани… А кога ќе стигнат дома, на сигурен терен, доаѓа до колапс.
Како да знаете дека ова му се случува и на вашето дете?
Ова се некои од знаците:
- Ненадејни изливи на плачење или лутина
- Раздразливост, замор, понизок праг на фрустрација
- Физички тегоби како што се главоболки или болки во стомакот
- Однесување кое вообичаено не го покажува – пркос, грубост, „не сакам и готово“
Важно е да знаете дека ова не е класичен тантрум – тие во овој случај не се обидуваат да направат нешто, туку буквално „емоционално ‘издишуваат’.
Што можете да направите за да им помогнете?
- Не ги „бомбардирајте“ со прашања
Одолејте на нагонот да прашате веднаш штом ќе влезат во автомобилот: „Како беше на училиште? Што правеше? Со кого си играше?“… Оставете ги да дишат. Тишината или некоја тивка музика во позадина често прават чуда.
- Дајте им простор за издувен вентил
На некои деца им треба само малку осаменост, на други прошетка, игра, возење велосипед или танц низ дневната соба. Играта им помага да обработат се што доживеале во текот на денот преку движење и креативност.
- Храната често е половина од решението
Уморните деца често се гладни – повеќе отколку што сфаќаме. Не прашувајте „дали си гладен?“, само извадете лесна ужина и вода. Нахранете го телото за да може умот полесно да се смири.
- Не ги планирајте нивните активности и задачи веднаш
Ако знаете дека се емоционално и физички исцрпени по училиште, веднаш прескокнете ги домашните задачи, обврските и тренинзите – барем на кратко. Нивната „батерија“ тогаш е празна и не можат да дадат повеќе отколку што имаат.
- Бидете безбедно пристаниште –безнавреди и прекор
Децата често се „распаѓаат“ токму дома бидејќи таму се чувствуваат безбедно. Тоа не значи дека треба да толерирате агресивно однесување, но знајте дека нивниот испад не е личен – тоа е нивниот начин да се „ресетираат себеси“. Вашата смиреност, емпатија и блискост се клучот за нивното емоционално регулирање.
На крајот на денот, целта не е „да го изгасне пожарот“, туку да му помогне на детето да не мора воопшто да го пали. Кога знаеме што се крие зад сето тоа, полесно ни е да останеме со нив – токму онака како што им е потребно.
