Во животот сигурно сте сретнале возрасна личност која никаде не успева да стигне на време. Обично мислиме дека каснењето е резервирано само за возрасните. Но, и децата каснат, а изгледа дека денес сè помалку имаат развиено чувство за време, одговорност и точност.
Доколку имате дете кое постојано касни – на тренинг, во училиште, на роденден, па дури и кога треба да слезе на ручек – не сте единствени. Кај децата од 11 години и повеќе, кои веќе умеат да планираат и разбираат време, хроничното каснење може да ги излудува родителите. Но, зад тоа однесување не секогаш стои мрзливост или непочитување – причините се често многу посложени.
Зошто децата каснат?
- Недоволно развиено чувство за време
Тинејџерите сè уште учат како да планираат и да проценат колку време им е потребно за одредена активност. За нив „пет минути“ често значат „колку што мислат дека е доволно“. - Проблеми со организација и фокус
Доколку детето има потешкотии со концентрација (на пример, блага форма на АДХД), му е тешко да го следи времето или да одржи рутина. Тие често мислат дека имаат „уште малку“ време, а всушност веќе каснат. - Одолговлекување
Некои деца го одложуваат тргнувањето затоа што не сакаат да го прекинат она што им е интересно (игри, мобилен, разговори). Други одолговлекуваат поради стрес – бидејќи ги чека нешто непријатно. - Темперамент и семејни навики
Ако родителите често каснат, детето го учи тоа како нормално однесување. Децата учат со набљудување, не со зборови. - Емоционален отпор
Понекогаш каснењето е „тивка“ форма на отпор – детето не сака да оди на тренинг или во училиште поради проблеми или прекумерни обврски.
Како да помогнете детето да стане точно?
- Не викајте, туку разговарајте и откријте заедно зошто касни.
- Внесете реални и јасни рутини – договорете временски чекори.
- Користете визуелни потсетници – часовник, аларми, апликации.
- Учете го детето да превзема одговорност и дозволете природни последици.
- Пофалете ги успешните обиди за точност.
Дали „каснењето“ се наследува?
Дел од карактеристиките поврзани со каснењето, како импулсивност и склоност кон одолговлекување, може да бидат наследни, но нивната појава зависи од семејните навики и вредности. Значи, не е само генетика, туку и тоа што семејството поттикнува и толерира.
