Раѓањето на помладо дете, без разлика дали е второ, трето или четврто, ја менува динамиката на семејството и влијае на животот на сите членови. Честопати, поради недостаток на време и многуте обврски што ги имаат, родителите дел од обврските во однос на најмалите ги префрлаат на најстарото дете.
Сосема е во ред постар брат или сестра малку да помогне со бебето – дотолку повеќе, може да им помогне полесно да ја прифатат својата улога и да бидат помалку љубоморни на бебето – но не треба да им се доделуваат одговорности кои не се во согласност со нивната возраст, а ни улога.
Експертите предупредуваат дека не е добро постарото дете да презема должности и обврски кои не се негови, бидејќи тоа може да влијае на неговото однесување и развој. Од друга страна, тоа би можело да доведе до чувство на вознемиреност, беспомошност или огорченост кај постарото дете, кое има наметната улога.
Еве кои одговорности, обврски и фрази што треба да ги избегнувате кога станува збор за најстарото дете:
Помогни му брат ти/сестра ти со се што им треба. Ова често значи дека постарото дете треба да му помогне на помалиот брат или сестра да се облече, да се искапе и да ја заврши домашната задача. Ако тоа е секојдневие, постарото дете практично има задача да го одгледува братот или сестрата, за што нема ниту способност ниту зрелост.
Ако таткото е отсутен, на најстариот син му се кажува дека тој е „главата на куќата“, додека на најстарата ќерка, во случај на отсуство на мајката, се кажува дека таа е „жената во куќата“. Отсуството на едниот или другиот родител од која било причина не е изговор да се додели оваа улога на дете за која не е доволно зрело.
Бидете пример за братот/сестрата. Од децата се очекува да се однесуваат како што бараат возрасните од нив, но треба да се запомни дека најстарото дете е сè уште само дете. Во оваа смисла, важно е родителите да ја имаат истата толеранција и трпение за неговите грешки како и со помалите деца. Не е фер да се очекува детето секогаш да му биде пример за помалиот брат или сестра и да му го става товарот на грб дека не смее да греши.
Како да го спречите тоа
- Секој член на семејството треба да има свои обврски, во согласност со нивната возраст, за да не падне товарот на најстарото дете.
- За да се избегнат расправиите меѓу децата, најдобро е родителот јасно да дефинира кој за што е одговорен.
- Кога најстарото дете ќе ви помогне во нешто со помалото, не заборавајте да му се заблагодарите. На овој начин ќе го поттикнете детето да продолжи да ви помага, но не и да го чувствува тоа како своја обврска.
