Асертивноста е многу важна особина за која не се зборува колку што треба. „Асертивноста подразбира учење на децата да ги изразат своите потреби и да поставуваат граници со самодоверба, но во тоа да не се агресивни“, вели детскиот психолог Ен-Луиз Локхарт. „Ова им ги дава на децата вештините кои им се потребни за да се соочат со предизвици како што се врсничко насилство, притисок од врсниците и меѓучовечки конфликти“.
Експертите истакнуваат дека за асертивноста најважно е децата да ги научите фрази кои се директни, но не се агресивни.
- Не ми се допаѓа тоа, те молам престани.
Без разлика дали детето го туркаат во парк или го задеваат пријателите, оваа едноставна и директна фраза му помага веднаш да постави граници.
„Со кажувањето „не ми се допаѓа тоа“, детето ги препознава своите емоции, што му помага да избегне чувство на срам и непријатност. После тос следи ‘молим те, престани’ што е љубезен, но јасен начин на кој бара да престане одредено однесување“, објаснува Локхарт.
- Мене тоа не ми е во ред.
Конфронтацијата не е пријатна за децата, а оваа фраза покажува асертивност без да се напаѓа друга личност.
„Оваа фраза е моќна по својата едноставност. Оддава мирен, но цврст став, со што се поголеми шансите другите да ја почитуваат таа граница и да го променат несоодветното однесување.
Слични фрази што децата може да ги користат се „Мене тоа не ми е пријатно“ или „Не, благодарам“ – кога детето се чувствува под притисок да направи нешто или чувствува вина која не му дава нешто да одбие, додавањето на ова „благодарам“ помага да се одржи граници со почит кон другите.
- Не, благодарам.
Кога детето се чувствува под притисок во некоја ситуација или се чувствува виновно што одбило нешто, додавањето на ова „благодарам“ на крајот помага да се постави граница со покажување почит кон другиот.
Тогаш има помали шанси другата страна да тргне во дефанзива. „Тоа е потсетник дека никому не должат изговор за заштита на своето време, енергија и граници“, објаснува Локхарт.
- Ми треба време да размислам за тоа.
Ако детето се најде во ситуација кога е под притисок од друштвото да донесе импулсивна одлука, оваа фраза испраќа порака дека знае да донесува промислени одлуки.
„Кога велат „Ми треба“, тие ги ставаат своите потреби на прво место и избегнуваат да бидат принудени да дадат моментален одговор. Тоа помага и во ситуации кога емоциите можат да го заматат нивното расудување, давајќи им простор да размислуваат без надворешни притисоци“.
5. Го почитувам твоето мислење, но мислам дека …
„На овој начин детето ја препознава и почитува другата личност, но во исто време покажува дека се почитува себеси и сопственото мислење“, вели клиничката социјална работничка Лиза Шаб.
Друга слична фраза што детето може да ја употреби е „Се согласувам, но…“.
6. Извини, би сакал да …
Ваквите фрази му помагаат на детето учтиво, но самоуверено да ги изрази своите потреби или да побара помош. Друг пример е “Можеш ли да ми помогнеш со…?”