Разгаленоста не доаѓа од никаде, што значи дека може да се контролира, па дури и да се спречи. Најдобар начин да се спречи разгаленост или пркос кај детето е да се поттикне неговото независно размислување во разумни граници, покажување почит кон нив и да се научи на социјални вештини. Со тоа поголеми се шансите да и тие покажат почит кон другите.
Советникот за воспитување и работа со деца Керолин Мегваер тврди дека подучувањето на четири вештини помага да се спречи разгаленост и пркос во иднина.
Како самостојно да донесуваат добри одлуки
Користењето отворени прашања и рефлективно слушање не само што помага да се елиминираат многу непотребни конфликти со децата, туку и им дава социјална вештина што може да спречи идни проблеми во однесувањето.
Наместо да му кажете на детето: „Мораш да престанеш да се расправаш со наставниците”, прашајте го: “Како мислиш дека се чувствува твојот наставник кога ќе прозбориш без ред? Каков впечаток сакаше да оставиш? Зошто ти беше важно да го кажеш тоа што го кажа? Како можеш да го кажеш тоа, а да не звучи како расправија?”.
“Овие прашања му помагаат на вашето дете да размислува за чувствата на другите луѓе и како нивното однесување може негативно или позитивно да влијае на другите. Отворените прашања започнуваат со кој, што, кога, каде, како и зошто. Исто така, корисно е вашето дете да ги следи вашите изрази на лицето и да се обиде да разбере како се чувствувате во моментов”, вели советникот.
Во секојдневните ситуации, како што се возење во автомобил или кога детето е грубо, поставувајте отворени прашања што ќе му овозможат да размислат за своите постапки и како тие влијаат на другите. Повторете го она што го слушате за да бидете сигурни дека ги разбирате правилно, а со тоа ќе развиете почит во меѓусебниот однос.
Како да се биде социјален набљудувач
За да му помогнете на вашето дете да престане да се расправа и да развие свест за социјалните ситуации, воведете го концептот на „социјален шпион“. Социјалните шпиони ги набљудуваат луѓето во различни средини и ги снимаат нивните набљудувања на социјалните знаци како што се јачината на звукот, тонот, контактот со очите, физичкото присуство, прекините, расправиите итн.
Како функционира? Одете на јавно место, како хотелско лоби, книжарница или трговски центар. Набљудувајте и препознајте ги социјалните сигнали и неискажаните правила кои околината ги наметнува. Дискутирајте за вашите набљудувања и создадете слика за позитивно социјално однесување кон кое треба да се стреми.
Како да бидете љубезни дури и кога им е здодевно или се изнервирани
Децата не сакаат да им е досадно и понекогаш се однесуваат лошо на часовите поради тоа, што може да доведе до испади или целосно игнорирање на наставата. Некои ќе провоцираат и ќе се расправаат со наставниците за да ги забавуваат своите пријатели или да добијат реакција.
Наместо да држите предавања, прашајте го вашето дете што се случило во одредена ситуација. Започнете со: „Забележав дека понекогаш ти е тешко да престанеш да се расправаш со наставникот и разбирам дека не сакаш да бидеш непочитуван/а“. Останете неутрални и смирено објаснете зошто е важно да се биде пристоен, дури и кога сме незаинтересирани. „Разговарајте за ситуации кои не ги интересираат и предизвикувајте ги да бидат пристојни“, додава советникот.
Работете заедно за да најдете учтиви начини да одговорат кога им е здодевно или се премногу уморни за да учествуваат во разговор. Исто така, вежбајте го тонот на глас за да не звучи омаловажувачки или кавгаџиски.
Децата кои постојано се расправаат и доминираат во разговорите можат да научат да ги толкуваат и да ги земаат предвид чувствата на другите. Родителите често остануваат збунети од пркосното однесување на детето. И покрај тоа што не изгледа како воспитувањето кое го добиле, детето продолжува да му пркоси на авторитетот. И покрај бројните средби со наставниците и разговорите дома, изостануваат промените.
Важно е да им помогнете да ги согледаат работите од туѓа перспектива. Студиите во развојните науки сугерираат дека разбирањето на сопственото однесување и избори помага во препознавањето на социјалните сигнали. Намерите на децата се добри, но им треба помош да разберат како се чувствуваат другите.
