Секоја година, околу 3.500 бебиња во САД умираат ненадејно додека спијат. Повеќето од овие трагични смртни случаи се должат на синдромот на ненадејна смрт на доенчиња (SIDS) или случајна смрт од задушување.
За прв пат по пет години, Американската академија за педијатрија (ААП) објави ажурирани препораки за спиење на доенчиња. Упатствата за безбеден сон се засноваат на преглед на докази од речиси 160 научни студии спроведени од 2015 година до денес, и имаат за цел да го спречат синдромот на ненадејна доенечка смрт (SIDS), кој е причина за смрт на илјадници доенчиња ширум светот секоја година. Подолу прочитајте ги најважните препораки на педијатрите за безбеден сон на доенчињата.
Положба за спиење
ААП препорачува бебињата да се ставаат на грб за секое спиење се додека не наполнат една година. Бебињата не смеат да се ставаат на страна или да се вртат на стомак, дури и ако се работи за кратка дремка. Имено, кога бебињата спијат на стомак, нивните дишни патишта не можат да бидат отворени како кога спијат на грб. Кога спијат на страна, полесно се превртуваат на стомак. Спиењето на стомак исто така може да ја подигне и телесната температура и да предизвика прегревање, предупредуваат педијатрите.
Место за спиење
Не ставајте никакви меки предмети, вклучително и перници, ќебиња или оградички од ткаенини во местото за спиење на доенчето. Бебињата се ставаат да спијат само на цврсто затегнат чаршаф. Ако сте загрижени дека на вашето дете би можело да му биде ладно, додадете слоеви облека, но не и ќебиња, наведува ААП
Доенчињата би требало да спијат во родителската соба, блиску до креветот на родителите, но на посебна површина, барем во првите шест месеци од животот. Родителите секогаш треба да ги ставаат бебињата да спијат сами на грб на рамен, цврст душек покриен со цврсто поставен чаршаф, според ААП. Избегнувајте какви било додатоци во креветчето, вклучувајќи меки играчки, ќебиња, перници, мека постелнина, држачи за спиење или браници за креветчиња, бидејќи бебињата може да останат заробени во такви предмети и да се задушат.
Местото за спиење е исклучително важно бидејќи влијае на сонот на бебето, на сонот на родителите и секако на безбедноста на детето. Денес постојат различни монитори за бебиња и апликации кои всушност обезбедуваат лажна безбедност и бебињата често завршуваат сами во својата соба. Педијатрите се согласуваат, најдобро и најбезбедно место за спиење на бебето е спалната соба на родителите. Само така можат навреме да слушнат кога бебето повратило или ако има проблеми со дишењето. Друга причина зошто се препорачува да се спие во собата на родителите е тоа што бебето добива повеќе контакти кожа на кожа. Родителите многу побрзо и повеќе ќе реагираат на потребите на бебето и ќе го земат во раце. Се покажа дека тоа е неопходно за развој на бебињата и преживување во првите три месеци од животот.
Постелнина
Како што веќе споменавме, не ставајте никакви меки предмети, вклучително и перници, ќебиња или оградички од ткаенини во местото за спиење на доенчето. Бебињата се ставаат да спијат само на цврсто затегнат чаршаф. Ако сте загрижени дека на вашето дете би можело да му биде ладно, додадете слоеви облека, но не и ќебиња, наведува ААП.
Спиењето во ист кревет не се препорачува
Не се препорачува спиење во ист кревет – иако се препорачува спиење во иста соба со родителите, не се препорачува спиење во ист кревет. Бројни истражувања во Германија, Холандија и Шкотска покажаа дека тоа придонесува за зголемен ризик од СИДС. Исто така, ако бебето е предвремено родено, родено со мала родилна тежина или е помладо од 4 месеци, ризикот од смрт при заедничко спиење на кревет, кауч или на друго место се зголемува пет до десет пати, велат од Академијата.
Меѓутоа, ако родителите сепак се одлучат за заедничко спиење, за да ги намалат факторите на ризик за СИДС кога го делат креветот, ААП препорачува бебињата никогаш да не спијат со некој што користи дроги или супстанции што може да ја нарушат неговата способност за будење или со некој што пуши. Истражувањата исто така покажуваат дека бебињата кои го делат креветот со своите родители спијат на страна наместо на грб. А спиењето на грб се покажало како најбезбедно.
Површини за спиење
ААП напоменува дека бебињата треба да спијат во креветче, количка или во преносливо креветче на рамна површина со цврст душек. Душекот треба да биде цврсто покриен со чаршаф без друга постелнина или меки предмети. Неодамнешните студии покажаа дека површините за спиење навалени повеќе од 10 степени не се безбедни за спиење на доенчињата бидејќи можат да ги поттикнат доенчињата да се превртуваат на стомак. Затоа не се препорачува да се користат лулки, детски гнезда и висечки мрежи, а душеците да бидат цврсти. „Одличен начин да проверите дали површината е премногу мека е да ја притиснете раката надолу и потоа да ја кренете нагоре. Ако вашата рака остави вдлабнатина, таа е премногу мека“, рече Алисон Џејкобсон, извршен директор на непрофитната организација „First Candle“.
Иако се препорачува спиење во иста соба со родителите, не се препорачува спиење во ист кревет. Бројни истражувања во Германија, Холандија и Шкотска покажаа дека тоа придонесува за зголемен ризик од СИДС
Спиење во автомобилски седишта
Автомобилските седишта, лулашките и транспортерите не се препорачуваат за доенчиња кои спијат, особено не за помлади од 4 месеци. Доколку детето заспие на седиштето во автомобилот, извадете го и преместете го во креветчето, советуваат педијатрите. Имено, кога доенчето спие во седечка положба, може ненамерно да ги блокира сопствените дишни патишта додека ја опушта главата и брадата му паѓа на градите.
Облека
Педијатрите сметаат дека треба да се избегнува покривање на главата на доенчињата, односно носење капи и други прекривки за глава. Бидејќи покривањето на главата и прекумерната облека, односно ќебиња, може да бидат поврзани со зголемен ризик од СИДС, ААП не препорачува бебињата да носат капи во затворени простории. Потопла собна температура исто така може да биде поврзана со ризикот од СИДС.
ААП не препорачува специфична собна температура, но предлага родителите да ги облекуваат доенчињата соодветно, со не повеќе од еден слој повеќе отколку што би му било удобно на возрасен. За да проверите дали има знаци на прегревање, побарајте знаци на зацрвенета кожа, потење или ако градите на бебето се жешки на допир.
Напомена: Освен ако не е поинаку наведено, сите овие препораки се за бебиња до 1 година. Разговарајте со вашиот педијатар ако имате прашања за некоја од наведените препораки.