Д-р Ранко Рајовиќ е еден од најпопуларните експерти за ран развој на интелегенцијата кај децата, чија програма на учење се спроведува во 20 земји. Интернист по струка, д-р Рајовиќ кон проучување на развојот на децата се насочил бидејќи многу откритија од медицината не се применуваат во педагогијата.
„Најважниот период од развојот на мозокот на детето е од раѓање до третата, односно до седмата година од животот и во тој период е важна раната стимулација, која кај децата ги развива функционалните делови на мозокот. Но, тоа не значи, дека децата на четири години треба да учат математика. Некои земји раната стимулација погрешно ја сфаќаат, па ги испраќаат децата во училиште со четири-пет години. Проблемот е што децата не ги поврзуваат информациите бидејќи учат напамет како папагали“, вели д-р Рајовиќ.
Според последниот ПИСА тест, само во Финска од Европа е во светскиот врв во кој поради раната стимулација доминираат децата од источна Азија, Јужна Кореа, Јапонија, Кина, Хонг Конг…
„Финска бара друг модел во образованието да стигне до овие земји, а ние би го копирале финскиот модел. Кинескиот модел е за Кинезите, финскиот за Финците, а ние мора да знаеме како мозокот работи, па во склад со културата и традицијата, да го помогнеме развојот на детето. Кога сега се би смениле во воспитувањето и образованието, можеби би ги стигнале земјите од источна Азија за 15 години. А ние се уште не менуваме ништо и имаме се повеќе ученици со когнитивни испади, дисграфија, дислексија, 50% деца со нарушување на фината моторика, а 70% со рамни стапала“, додава д-р Рајовиќ.
Малите деца инстиктивно го прават она што е важно за развојот на мозокот, па се вртат во круг, но родителите тоа им го забрануваат, бидејќи се плашат да не паднат… Но некои родители важноста на вртењето ја сфаќаат буквално и погрешно. Д-р Рајовиќ во една градинка забележал девојче дека стои настрана оти мајка и ја вртела два дена.
„Ми рече: Мајка ми ме седна на столот од компјутерот на татко ми и ме вртеше. Ми рече ќе бидам попаметна“, вели докторот и додава дека движењето е многу важно и дека мозокот најмногу се развива при трчање, но не на рамно, туку преку камења и потоци, како и што сме се движеле порано.
„Зошто Јусејн Болт поминува 13 метри во секунда? Како мал секој ден трчал по надолнина бидејќи имал задача да ја стигне топката пред да падне во море“, вели д-р Рајовиќ.
ШТО РОДИТЕЛИТЕ И УЧИЛИШТЕТО ПРАВАТ ДОБРО, А КАДЕ ГРЕШАТ
- Не за учењето напамет
Денес децата учат репродуктивно, не поврзуваат информации и не се научени да мислат, затоа се полоши од Азијатите.
- Премногу заштитени
Презаштитените деца ќе станат биолошки инвалиди. За мозокот е добро кога татковците во игра ги фрлаат во воздух.
- Важно е движењето
Дури 70% од децата имаат спуштено стапало бидејќи се неактивни. А движењето е важно во развојот на мозокот.
- Вртењето е пожелно
Родителите не даваат да се врти за да не падне, а детето инстиктивно го прави она што му е важно за мозокот, скока, се врти и ротира.