Децата помлади од пет години кои минуваат помалку време пред екраните или мирни во количка и седиште, имаат подобар сон и повеќе време за активна игра. Токму затоа и подобро и поздраво ќе растат, според водичот на СЗО.
“Раното детство е период на забрзан раст и време кога животните навики на семејството имаат влијание на здравјето“, вели генералниот директор на СЗО, д-р Тедрос Адхан Гебрејесус.
Новиот водич за физичката активност, седењето и спиењето го има развиено тим на стручњаци на СЗО. Тие ги набљудувале ефектите од неадекватното спиење, времето поминато седејќи пред екран, во столица или во седиште на децата помали од пет години. Покрај тоа, дале и докази за придобивките на зголемената физичка активност.
“Поголемата физичка активност, намаленото седење и квалитетниот сон во раните години го подобруваат физичкото, менталното но и севкупното здравје, а помага и во спречување на гојазност и поврзани болести подоцна во животот“, потенцира д-р Фиона Бул, член на СЗО тимот.
Намалената физичка активност кај децата се смета дека е одговорна за повеќе од пет милиони смртни случаи ширум светот. Повеќе од 23% на возрасни и 80% адолесценти не се доволно физички активни. Доколку физилката активност, навиките на седење и спиење би се стекнале до петта година, би се создал образец на однесување за детството, адолесценцијата, но и за возрасниот период.
“Многу е важно да се врати играта во детските животи. Треба да се направи промена – наместо седење да се вбројат што повеќе активни игри, со квалитетен сон“, потенцира д-р Хуана Вилумсен, дел од овој тим.
Интерактивната игра, читањето, раскажување приказни, пеењето со некое возрасно лице без употреба на екран се важни фактори за детскиот развој.
Издвојуваме препораки на Светската здравствена организација за активност на децата до 5. година.
- Помали од една година
Физичка активност неколку пати во денот, најмногу низ интерактивна игра на под. Што почесто дететое активно, тоа подобро. За оние деца кои не се движат, тоа вклучува макар 30 минути на стомак додека се будни.
Детето не треба да биде мирно повеќе од еден час ( во количка, столица и слично). Користењето уреди не се препорачува. Додека детето е смирено, читањето или раскажувањето приказна е подобра опција.
14 до 17 часа сон ( до 3. месец) или 12-16 часа сон (4 до 11 месец) добар сон, вклучувајќи ги и дремките.
- Прва и втора година
Минимум 180 минути различни активности, од било каков интензитет. Што повеќе се движи детето, тоа подобро.
Не треба да седи подолго од еден час. За децата на една година не се препорачува гледање телевизија, таблет или компјутер. Кај оние на две години, времето пред екран не треба да надмине еден час. Колку помалку, толку подобро. Читањето и зборувањето и натаму се подобра активност за децата додека седат.
11 до 14 часа квалитетен сон, што ги вклучува и дремките.
- Трета и четврта година
Минимум 180 минути физичка активност, распоредени во текот на денот.
Не треба детето да седи подолго од 60 минути. Времето пред екран треба да се сведе на минимум – никако повеќе од еден час.
10 до 13 часа квалитетен сон, што ги вклучува и дремките.