Грицкањето на ноктите и заноктиците (кожата околу нив), стручно наречено оникофагија, е една од најчестите навики кај децата, но и кај возрасните. На англиски се користи изразот nail biting, додека во медицински контекст почесто се употребува терминот onychophagia. „Nail biting“ се користи во секојдневниот говор и означува гризење на ноктите и кожата околу нив, додека „onychophagia“ се среќава во стручни текстови и дијагнози, кога се зборува за оваа навика како за пореметување.
Грицкањето на заноктиците треба да се гледа како минлива фаза. Со трпение, разбирање и нежни методи, децата постепено учат да ги контролираат своите навики и да пронаоѓаат поздрави начини за смирување и изразување
Иако на прв поглед изгледа безопасно, грицкањето на заноктиците може да доведе до оштетување на кожата, болни воспаленија и естетски проблеми. Затоа родителите често се прашуваат зошто децата ги грицкаат заноктиците и дали постои начин да се одвикнат од тоа.
Кога се појавува?
Оваа навика најчесто се јавува во предучилишна и училишна возраст. Причините може да бидат различни: некои деца грицкаат поради стрес и вознемиреност, други од досада, а дел едноставно ги имитираат родителите или пријателите. Кај многумина ова станува начин на смирување, слично како цицањето палец.
Иако изгледа како мал проблем, последиците можат да бидат непријатни. Кожата околу ноктите станува ранлива и склона на ранички, се јавува болка, а се зголемува и ризикот од инфекции предизвикани од бактерии и габи. На подолг рок, ноктите и кожата изгледаат оштетено, а навиката се зацврстува и станува потешка за прекинување.
Како да му помогнете на детето?
Помошта започнува со разбирање. Важно е да се препознае во кои ситуации детето ги грицка заноктиците – дали тоа го прави кога е нервозно, кога му е здодевно или кога е под стрес. Наместо забрана, покорисно е разговор и понуда на замена. Детето може да црта, да стиска антистрес-топче или да грицка здрава ужина како морков или јаболко.
Грицкањето на заноктиците во повеќето случаи не е знак за сериозен проблем и често исчезнува само од себе како што детето расте. Сепак, ако навиката трае долго, предизвикува болни рани или се јавува заедно со други облици на самоповредување, препорачливо е да се побара совет од педијатар или детски психолог
Редовното одржување на ноктите кратки и уредни исто така може да ја намали потребата за грицкање. Некои деца сакаат мал ритуал на сечење нокти, а кај постарите може да се користи и безбеден лак со горчлив вкус кој ги одвраќа од навиката. Секој напредок, па и најмал, вреди да се пофали, бидејќи децата многу подобро реагираат на охрабрување отколку на критика.
Грицкањето на заноктиците во повеќето случаи не е знак за сериозен проблем и често исчезнува само од себе како што детето расте. Сепак, ако навиката трае долго, предизвикува болни рани или се јавува заедно со други облици на самоповредување, препорачливо е да се побара совет од педијатар или детски психолог.
Заклучок
Грицкањето на заноктиците треба да се гледа како минлива фаза. Со трпение, разбирање и нежни методи, децата постепено учат да ги контролираат своите навики и да пронаоѓаат поздрави начини за смирување и изразување.
