Иако речиси целиот документиран пренос на коронавирус е во затворен простор, експертите велат дека е оправдано да се носи маска и на отворено, зашто и таму постои мал ризик од инфекција. Ова првенствено се однесува на настани каде што луѓето стојат блиску еден до друг и зборуваат подолго време, како што се политички митинзи или забави на отворено.
„Кога поминуваме покрај луѓе, можно е да „собереме“ здив од нивното издишување. Ризикот е многу мал, но од претпазливост носењето заштитна маска не може да штети“, вели Линзи Мар, експертка за пренос на вирус преку аеросоли на Универзитетот „Virginia Tech“
Од почетокот на пандемијата, научните студии докажаа дека вирусот се пренесува во ресторани, домови, фабрики, канцеларии, на конференции, во возови и авиони.
Во студија спроведена на 25.000 случаи, која сè уште не е рецензирана, приближно шест проценти од случаите се поврзуваат со зараза на отворено, како што се спортски настани или концерти. Станува збор за оградени зони каде што физичкото растојание не се почитувало или каде што луѓето престојувале одредено време и се движеле наоколу зборувајќи или пеејќи гласно.
„Не идентификувавме буквално ниеден случај кој би го поврзале со таканаречениот секојдневен живот на отворено“, вели авторот на студијата Мајк Вид, професор на Универзитетот во Кантербери. За истите активности и истата оддалеченост, надворешниот простор е многу побезбеден од затворениот внатрешен простор, се наведува во студијата во која учествувале група научници од американски, британски и германски универзитети. Ризикот од пренесување на заразата е значително помал на отворено, бидејќи ослободените вируси се разредуваат побрзо во атмосферата, напишаа научниците, споредувајќи го со чадот од цигари.
Аеросолите остануваат во воздухот
Најмалите честички преку кои може да се пренесе вирусот, аеросолите, можат да лебдат во воздухот неколку минути или часови, во зависност од проветреноста на просторот. Во просторија со слаба вентилација е можна акумулација на овие честички. Тоа е, на пример, исто така можно и во тесен простор помеѓу две згради каде што нема циркулација на воздухот.
Колкава количина на аеросоли е потребна за инфекција не е познато, но колку е поголема количината, толку е поголема и веројатноста за инфекција, објаснува Стив Елеџ, генетичар и експерт за вируси од Харвард. Времето поминато во близина на заразено лице е клучен фактор. Една секунда на тротоарот не е доволна за зараза, веројатно сепак, се работи за најмалку неколку минути.
„Нема докази ни дека коронавирусот се пренесува со разминување на луѓето на отворено“, заклучуваат научниците, но во теорија и тоа е можно.
„Кога поминуваме покрај луѓе, можно е да „собереме“ здив од нивното издишување. Ризикот е многу мал, но од претпазливост носењето заштитна маска не може да штети“, изјави Линзи Мар, експертка за пренос на вирус преку аеросоли на Универзитетот „Virginia Tech“.
Постојат премногу варијабли за да може точно да се пресмета колкав е ризикот од инфекција на тротоар или во парк. Тоа зависи од ветерот, но и од сончевите ултравиолетови зраци кои го деактивираат вирусот.
Сите индикации велат дека ризикот е мал, но маските сепак, и понатаму се најефикасна безбедносна стратегија.
„Случаен минувач на тротоарот може да кивне баш во оној момент кога се разминува со вас“, пластично објаснува Кристал Полит, професор по епидемиологија на Јеил.