Во многу филмови и серии, како популарните Гилморови или Џини и Џорџија, односот меѓу родител и дете се прикажува како блиско пријателство, полно со доверба и споделени моменти. Иако оваа поврзаност на екран делува симпатично и посакувано, психолозите предупредуваат дека во реалниот живот може да има сериозни последици.
Близок однос меѓу родител и дете сам по себе не е проблем. Но границата се преминува кога детето почнува да презема одговорности што им припаѓаат на возрасните. Во психологијата, ова нарушување на односот се нарекува парантификација.
Што е парантификација?
Психологот Џена Рју објаснува:
„Во суштина, тоа е ситуација во која детето ја презема улогата на родител. Понекогаш тоа е емоционална улога – детето станува поддршка, терапевт или дури и помирувач во семејството. Во други случаи, станува збор за практични одговорности, како плаќање сметки или решавање финансиски проблеми.“
Кога блискоста станува товар
Клиничкиот психолог д-р Робин Кословиц потенцира дека не се работи за невини активности како заеднички шопинг или маникир. Проблемот настанува кога детето почнува да ги задоволува емоционалните потреби на родителот.
„Блискоста и чувството на поврзаност со родителот се во ред. Но кога детето станува главен извор на утеха за возрасен, тогаш доаѓа до замена на улогите,“ објаснува таа.
Кога децата носат товар што не им припаѓа
Според порталот Psychology Today, емоционалната парантификација може да се појави од различни причини. Некои родители, кои самите не научиле како да се справуваат со сопствените емоции или биле парантифицирани како деца, несвесно ја пренесуваат истата динамика на своите деца. Во други случаи, причините можат да бидат ментално заболување, зависност или општа емоционална неспособност на родителот.
Во секојдневието, ова може да изгледа како:
-
Детето посредува при караници меѓу родителите
-
Слуша и анализира родителски проблеми
-
Се чувствува одговорно за туѓи емоции
-
Го игра „терапевтот“ во семејството
„Важно е да се направи разлика меѓу нормални, повремени моменти на грижа – како кога детето ќе го прегрне вознемирениот родител – и долготраен образец во кој детето постојано се грижи за емоциите на родителот“, велат стручњаците.
Како да се прекине овој образец – и да се излечат последиците
Опоравување од парантификацијата е можно, но често бара терапевтска поддршка и учење поставување здрави граници.
Според WebMD, возрасните кои како деца биле парантифицирани мора да научат да кажат „не“ без вина.
„Границите се неопходни во секој однос, особено меѓу родител и дете. Додека децата не знаат сами како да ги постават, како возрасни е важно јасно да дефинирате што сте подготвени да направите, а што не. Вашето емоционално здравје мора да биде приоритет,“ порачуваат експертите.
