ПИШУВА:
Прим. д-р Мери Бошковска
психијатар за деца и млади
♦♦♦♦♦♦♦
ШТО ДА СЕ ПРАВИ КОГА ПОСТАРОТО ДЕТЕ МАНИФЕСТИРА ЉУБОМОРА?
За да се намалат (делумно) ваквите емоционални проблеми кај постарото дете, потребно е неколку месеци пред породувањето родителите да го подготват за доаѓањето на новиот член во семејството. Треба да му се дозволи да го допира стомакот на мама за да може да ги почувствува движењата, може заедно да се смислува име за бебето или да се купуваат некои потребни работи.
Родителите може да му раскажуваат за периодот кога него со нетрпение го очекувале, заедно да ги гледаат семејните фотографии, да му кажуваат дека биле многу среќни кога прв пат го земале в раце. Може да му кажат дека мама неколку дена ќе биде отсутна, бидејќи ќе оди во породилиште и ќе се врати со мало бебе и дека секој ден многу, многу го сака.
Кога бебето ќе дојде дома, претставете го постарото дете во присуство на бебето: „Ова е твојот голем, паметен и добар постар брат (сестра). И ти кога ќе пораснеш ќе бидеш умен и добар како брат ти/сестра ти“
Треба да му се објасни на детето дека бебињата се раѓаат многу мали и во почетокот само ќе јадат, спијат, плачат… Тоа е така бидејќи тие се мали и не умеат да зборуваат и кога им се јаде или ги боли нешто тие почнуваат да плачат. Добро е да му се каже на детето дека тоа ќе и помага на мама (може да и донесе пелена или да ја подигне играчката од подот кога ќе падне) и е потребно да се нагласи дека мама секогаш него ќе го сака многу, многу.
Ако агресијата или назадувањето/регресијата во развојот на постарото дете траат подолг временски период или кај детето се присутни емоционални проблеми/проблеми со спиењето, апетитот и др./, потребно е советување со родителите
Неколку месеци пред породувањето е добро да се тргнат играчките кои постарото дете ги надраснало, а кои родителите планираат подоцна да му ги дадат на помалото, бидејќи може да се лути што ги даваат неговите играчки. Доколку детето спие со родителите, тие не треба да го преселат од креветот непосредно пред доаѓањето на новиот член. Тоа треба да го направат неколку недели или месеци по доаѓањето на новороденчето. Родителите треба да бидат реални/искрени кон постарото дете и не треба да му зборуваат дека кога ќе се роди бебето ќе може да игра со него, туку дека во почетокот бебето само ќе спие и дека тоа ќе помага заедно во негата на бебето.
Кога бебето ќе дојде дома, претставете го постарото дете во присуство на бебето: „Ова е твојот голем, паметен и добар постар брат (сестра). И ти кога ќе пораснеш ќе бидеш умен и добар како брат ти/сестра ти“.
Обидете се повеќе да го фалите постарото дете, бидејќи сега тоа му е многу потребно. Секогаш кога ви помага или игра со бебето или е независно, добро, вредно и креативно треба да се пофали. Добро е да се спомнува дека кога ќе порасне тие заедно ќе си играат, ќе се помагаат и сл.
Неколку месеци пред породувањето добро е да се тргнат играчките кои постарото дете ги надраснало, а кои родителите планираат подоцна да му ги дадат на помалото, бидејќи може да се лути што ги даваат неговите играчки
Потребно е родителите да поминуваат квалитетно време со постарото дете. Особено треба да му се посветите доколку периодот кога ќе се роди бебето се совпадне со период кога на постарото дете му се случуваат некои битни промени, поаѓање во градинка, на училиште и сл.).
ЉУБОМОРАТА МОЖЕ ДА ПРОДОЛЖИ
Периодот на љубомора помеѓу браќата и сестрите не престанува ниту кога детето конечно ќе се навикне на бебето, т.е. на помалиот брат или сестра. Спротивно, нивните расправии, натпреварувања, љубомора можат да продолжат низ целото нивно растење. Важно е родителите да не бидат во средината на нивниот однос, бидејќи тогаш тој нема да биде добар во иднина.
Важно е да се поттикнуваат конфликтите да ги решаваат сами, секако, со поставување граници од страна на родителите, односно, најважно е родителите да ги научат дека не смеат да се повредуваат, дека конфликтите меѓу нив не е дозволено да ги решаваат со тепање.
КОГА ДА СЕ ПОБАРА СТРУЧНА ПОМОШ?
Ако агресијата или назадувањето/регресијата во развојот на постарото дете траат подолг временски период или кај детето се присутни емоционални проблеми /проблеми со спиењето, апетитот и др./, потребно е советување со родителите и низ разговор со нив да се откријат причините за промените во однесувањето на постарото дете и да им се дадат насоки како да се надминат.
