Обично нема причина да бидете загрижени за промените во обликот на главата на бебето. Нормално е главчињата на бебињата да бидат благо деформирани по раѓањето и во првите неколку месеци од животот. Тоа е затоа што главата на новороденчето е податлива и мека, што го олеснува движењето на черепот низ породилниот канал.
За среќа, главите на повеќето бебиња ќе се заоблат за време на детството. Сепак, на некои бебиња можеби ќе им треба помош од лекар. Ретко, посериозните проблеми при раѓање може да предизвикаат проблеми со обликот на главата на бебето.
Зошто се менува обликот на главата на бебето?
Раѓањето е првото нешто што ќе влијае на обликот на главата на вашето бебе. Обликот на главата може да се промени врз основа на:
- Колку долго се породувате;
- Количината на притисок што бебето го доживува додека минува низ породилниот канал;
- Дали се породувате спонтално или со царски рез.
Пред 2-годишна возраст, черепот на бебето се состои од неколку коски кои се држат заедно со силни ткива. Просторите помеѓу коските се исполнети со флексибилен материјал и се нарекуваат черепни шевови. Бебето се раѓа и со меки делови (фонтанели). Меките делови се поголеми отвори каде што коските сè уште не се споиле.
Двете најзабележливи меки делови се на врвот на главата и во задниот дел од главата на бебето. Овие дополнителни простори им помагаат на коските на черепот да се поместат за време на породувањето, овозможувајќи и на главата на бебето да се движи низ породилниот канал. Тие исто така обезбедуваат простор за раст на мозокот на бебето.
Мозокот и главата на бебето растат брзо во првите две години од животот. На околу 2 години, коските на черепот на вашето бебе полека почнуваат да се спојуваат додека шевовите се претвораат во коска.
Царски рез наспроти вагинално раѓање
Вашето бебе е поверојатно да има заоблена глава ако се породите со царски рез. Ако се породите вагинално, вообичаено е вашето бебе да има благо деформирана глава поради минувањето низ тесниот породилен канал. Неколку месеци по породувањето, може да забележите промени во обликот на главата на вашето бебе. Ова е сосема нормално и обично не е нешто за кое треба да се грижите.
Главата на бебето може да има привремени рамни делови поради:
- Спиење на грб;
- Често спие со свртена глава на едната страна;
- Затегнати мускули на вратот (што ја зголемува веројатноста дека ќе ја свртат главата во една насока);
- Поминување долго време во автомобилско седиште, количка или релаксатор;
Други причини за промени во обликот на главата
Постојат неколку состојби кои можат да влијаат на обликот на главата на бебето.
- Позициона плагиоцефалија
Позиционалната плагиоцефалија е состојба во која се развива рамен (сплескан) дел на главата на бебето. Тоа е многу честа состојба и понекогаш се нарекува „синдром на рамна глава“, иако не е вистински синдром.
Иако може да биде алармантно да забележите рамен дел на главата на вашето бебе, тоа нема да влијае на развојот на мозокот на вашето бебе. Во најголемиот дел случаи, рамното место ќе се врати во нормала по неколку месеци.
Спиење на грб
Истражувањата покажаа дека спиењето на грб е најбезбедната положба за бебињата во првата година од животот. Сепак, оваа положба може да предизвика рамно место на задниот дел од главата, особено ако бебињата го поминуваат поголемиот дел од денот на грб.
Рамни делови може да се формираат на едната страна од главата ако главата на бебето често е свртена на едната страна.
Понекогаш, други делови од главата или лицето може да се изобличат поради долгото лежење на одреден начин. На пример, може да бидат засегнати и челото или ушите.
- Краниосиностоза
Краниосиностозата е вродена состојба која предизвикува прерано спојување на коските на черепот. Оваа состојба може да влијае на еден или повеќе шевови.
Шевовите кои се спојуваат предвреме може да влијаат на развојот на мозокот и да доведат до компликации како:
- Неправилно обликувана глава или лице;
- Интракранијален притисок;
- Респираторни проблеми;
- Невролошки проблеми;
- Гадење и повраќање;
- Испакнување на меките делови.
Кога да се обратите на лекар за обликот на главата на вашето бебе
Запомнете дека веднаш по раѓањето (особено вагинално) главата на вашето бебе може да биде благо деформирана, но тоа е нормално и нема за што да се грижите. По една недела или нешто повеќе по раѓањето, главата на вашето бебе веројатно ќе се заобли.
Сепак, постојат некои знаци дека неправилно оформената глава на вашето бебе треба да ја разгледа лекар:
- Време. Поминаа 2 недели од раѓањето, а главата им е сè уште неправилно обликана.
- Оток. На главата на вашето бебе има место што е испакнато или изгледа отечено.
- Мек дел. Вашето бебе има вовлечен мек дел или нема мек дел.
- Очите изгледаат поинаку. Очите на вашето бебе ја менуваат формата или положбата.
- Челото изгледа поинаку. Челото на вашето бебе ја менува положбата.
- Бавен раст или без раст. Главата на вашето бебе не расте или расте многу бавно.
- Други симптоми. Вашето бебе е невообичаено поспано или повраќа.
Дијагноза
Вашиот лекар рутински ќе ја провери формата на главата на вашето бебе на редовните прегледи. Може да бара промени во формата на главата на вашето бебе кога го гледа одозгора.
Ако вашиот лекар мисли дека обликот на главата на вашето бебе е резултат на одредена состојба, тој ќе се погрижи редовно да ја проверува главата на вашето бебе. Заедно со гледањето на главата на вашето бебе, лекарот лесно ќе помине преку рамните делови за да провери дали вашето бебе има позициона плагиоцефалија. Оваа состојба обично се дијагностицира во првите неколку месеци од животот и може да варира од блага до тешка.
По физичкиот преглед, ако вашиот лекар смета дека вашето бебе може да има краниосиностоза, можеби ќе бидат потребни имиџинг тестови за да ја потврдат дијагнозата. Компјутерската томографија (КТ) е најточен начин да се провери дали черепот е споен.
Прегледот на очите може да го провери оптичкиот нерв на вашето бебе и да дијагностицира интракранијален притисок што може да оди заедно со краниосиностоза.
Што да очекувате за време на третманот
Повеќето бебиња природно ќе ги надминат рамните делови што може да ги имаат во текот на првите неколку месеци од животот. За благи форми на позициона плагиоцефалија, можете да поттикнете нормална форма на главата со:
Наизменична положба на главата. Спиењето на грб е најбезбеден начин за спиење на вашето бебе. Може да помогнете да спречите рамен дел на задниот дел од главата на вашето бебе со менување на положбата на главата секој пат кога ќе го заспиете.
Често преместување на бебето. Честото поместување на вашето бебе помеѓу подот, столчето за лулање и други точки ќе помогне да се ограничи времето што го поминува при притисок врз еден дел од главата.
Практикување на „време за стомаче“. Колку повеќе време бебињата можат да поминуваат да не се на грб додека се будни, толку е помала веројатноста да развијат рамни делови. Поминувањето време лежејќи на стомак додека се под надзор може да помогне да се намалат рамните делови, како и да се зајакнат вратот, рацете и мускулите на јадрото на вашето бебе.
Носење на вашето бебе. Држењето на вашето бебе и користењето слинг марама или друг мек носач помага да се тргне притисокот од главата. Можете исто така да се обидете да ја смените раката во која го држите вашето бебе додека го храните.
Физикална терапија
Ако вашето бебе има затегнати мускули, вашиот лекар можеби ќе сака да посетите физиотерапевт.
Затегнатите мускули може да предизвикаат вашето бебе да ја држи главата во иста положба и да го ограничи опсегот на движење на вратот.
Педијатриски физиотерапевт може да им помогне на бебињата да го зголемат опсегот на движења и да ги олабават затегнатите мускули.
Шлемови
Ако промените на положбата сами по себе не го подобруваат доволно обликот на главата на вашето бебе, може да се препорача терапија со шлем.
Шлемовите за преобразување на черепот може да помогнат во обликувањето на черепот и третирање на рамните делови. Сепак, овие шлемови не се препорачуваат за благи или умерени случаи бидејќи може да доведат до осип на кожата или непријатност.
Хирургија
Операцијата ретко се користи за третирање на позициона плагиоцефалија. Обично се препорачува само ако структурата на черепот на бебето му пречи на видот, џвакањето или положбата на вилицата.
Повеќето бебиња со краниосиностоза ќе треба да имаат операција. Меѓутоа, ако само еден шев е затворен и состојбата на вашето бебе е лесна, вашиот лекар може да препорача прво да пробате шлем за да помогне во обликувањето на главата на бебето.
Ако се споени повеќе од еден шев, се препорачува операција за да се овозможи здрав развој на мозокот. Понекогаш по операцијата, сè уште е потребен шлем за да помогне во одржувањето на обликот на черепот. (Verywell Health)
