ПРОТЕИН ШТО ГО ОТКРИВА НЕПРИЈАТЕЛОТ: Кое ниво на ЦРП покажува дека на вашето дете му треба антибиотик?

Влегуваме во период на ниски температури и греење, кога болните синуси и воспаленијата на грлото се чести посетители на колективите. Но, за правилно лекување, добро е да се знае дали настинката е предизвикана од бактерија или вирус.

За залудно да не негодувате кај лекарот кој не сака да му препише антибиотици на вашето дете, обидете се прво да дознаете кој е всушност одговорен за настанатата инфекција, бактерија или вирус. Еден од ефекасните индикатори е мерењето на нивото на ЦРП (C-реактивен протеин) во крвта. Станува збор за многу чувствителен лабораториски маркер на воспалителниот одговор на организмот кој овозможува рано препознавање на воспалението и следење на одговорот на организмот.

Кај воспалителна реакција на организмот, како што е бактериска или вирусна инфекција, доаѓа до оштетување на ткивото и се стимулира ослободување на специјални соединенија – цитокини. Тие дејствуваат во црниот дроб на зголемено создавање на низа протеини во акутна состојба, од кои еден е и ЦРП. Значи, колку е поголемо воспалението, толку повеќе цитокини има, а во исто време и ЦРП-то е повисоко.

ЦРП има улога во одбранбениот механизам на организмот – овозможува полесно обележување на штетните материи (на пр. делови од микроорганизми или истрошени клетки) за нивно отстранување од ткивата и крвта.

Но, ЦРП е корисен критериум (но не и единствен) и за разликување на бактериски од вирусни инфекции: најчесто, вредностите на ЦРП се исклучително високи кај бактериски инфекции, а кај вирусни инфекции тие се малку над горната граница на референтниот интервал – референтниот интервал за деца на возраст од два месеци до 15 години е од 0,1 до 2,8 mg/L, додека за адолесценти и возрасни е од 0 до 5 mg/L.

Со оглед дека наодот на ЦРП е потребно да се чека само шест до осум часа, а највисоки вредности достигнува 48-72 часа по воспалението, тој е многу ефикасен во препознавањето на дијагнозата и препишувањето терапија.

Исто така, значајната разлика во вредноста на овој протеин кај здрави луѓе во однос на лице кај кое се присутни воспалителни состојби може да биде и 1000 пати поголема од горната граница на референтниот интервал, што го отстранува сомнежот за погрешно поставена дијагноза.

Со оглед дека нивото на ЦРП може да биде драматично високо, познавањето на вредноста на ЦРП овозможува да се процени прогресијата на болеста, а со воочување на намалувањето на неговите вредности, може да се следи текот на лекувањето, односно ефективноста на терапијата.

На овој начин можно  е да се спречи непотребното земање на помалку ефикасен или неефикасен антибиотик, односно навреме да се замени со поефикасен.

Со оглед на тоа што ЦРП е всушност протеин на било каква акутна состојба, зголемувањето на неговото ниво, освен при инфекција, се јавува и кај други болести поврзани со воспаление, на пример, ревматоиден артритис, воспалителни болести на цревата, миокарден инфаркт, малигни тумори, но и кај атеросклероза…