РАСТ И РАЗВОЈ НА НОВОРОДЕНЧЕ: Реагирајте брзо на плачот на бебето – тоа му помага да стекне доверба и чувство на сигурност

Во овој најран период, плачењето е единствениот начин на комуникација. На почеток сите плачови звучат исто, но наскоро родителите ќе почнат да ги разликуваат: плач поради глад, непријатност, умор, фрустрација или осаменост. Понекогаш плачот може лесно да се смири со хранење или менување пелена, а понекогаш причината е непозната и плачот престанува исто толку ненадејно колку што започнал

Новороденчето спие околу 16 часа дневно

Веројатно се прашувате колку ќе порасне вашето бебе, а она што треба да го знаете е дека во првиот месец од животот, бебињата често ја достигнуваат и ја надминуваат својата родилна тежина, а потоа постепено продолжуваат да добиваат на тежина. Губењето на тежина до околу 10 % од родилната тежина е нормално во првите 2–3 дена по раѓањето. Но бебето треба повторно да ја достигне својата родилна тежина до околу две недели по раѓањето. Сите бебиња растат со различно темпо, но просечно:

  • Тежина: по првите две недели, бебето треба да добива околу 30 грама дневно.
  • Просечна должина при раѓање: момчиња: 51 см, девојчиња: 50 см.
  • Просечна должина на 1 месец: момчиња: 54,5 см, девојчиња: 53,5 см.
  • Обем на главата: се зголемува за нешто помалку од 2,5 см до крајот на првиот месец.

Што може да прави моето бебе во овој период?

Новороденчето спие околу 16 часа дневно, но времето кога е будно може да биде многу активно. Поголемиот дел од движењата на новороденчето се рефлекси, односно несвесни реакции — бебето не ги прави намерно. Како што нервниот систем созрева, така тие рефлекси постепено се заменуваат со свесни движења.

Важно е да се одговори на плачот со допир, зборови и смирување, бидејќи тоа му помага на бебето да развие чувство на доверба и сигурност. Топлина, нишање и нежен глас можат да помогнат да се смири

Најчести рефлекси кај новороденчиња:

  • Рефлекс на барање (root reflex): кога ќе се допре аголот на устата, бебето ја врти главата и ја отвора устата за да го „следи“ допирот. Овој рефлекс му помага да ја пронајде дојката или шишето.
  • Рефлекс на цицање: кога ќе се допре непцето со брадавицата или цуцлата, бебето почнува да цица. Овој рефлекс започнува околу 32-та недела од бременоста, а целосно се развива до 36-та недела, па затоа предвремено родените бебиња може да имаат послаб рефлекс на цицање. Тие често и самите си ги цицаат прстите или рачињата.

  • Моро-рефлекс (рефлекс на страв): се јавува кога бебето ќе се исплаши од звук или движење. Како реакција, ја фрла главата наназад, ги испружува рацете и нозете и плаче, а потоа повторно ги свива кон телото. Понекогаш бебето може да биде исплашено од сопствениот плач, што исто така може да го активира овој рефлекс, кој исчезнува околу 5–6 месечна возраст.
  • Тоничен вратен рефлекс: кога главата на бебето е свртена на една страна, раката од таа страна се истегнува. А спротивната рака се свиткува нагоре кај лактот. Тоничниот рефлекс на вратот трае додека бебето не наполни 6-7 месеци.
  • Рефлекс на стискање (grasp reflex): кога ќе се погали дланката, бебето ја стега раката. Се јавува и кај предвремено родените, и обично исчезнува по неколку месеци.
  • Бабински рефлекс. Кога цврсто ќе се допре долниот дел од стапалото, палецот се свиткува кон горниот дел од стапалото, а другите прсти се рашируваат. Ова е нормален рефлекс сè додека детето не наполни околу 2 години.
  • Рефлекс на чекорење (step reflex): кога бебето се држи исправено така што нозете му ја допираат подлогата, изгледа како да прави мали чекори или да „танцува“.

Физички карактеристики и однесување на новороденчето

  • Главата му се клати кога се подигнува, мора да се поддржува.
  • Ја врти главата од страна на страна кога лежи на стомак.
  • Очите понекогаш изгледаат некоординирано или кривогледо.
  • Прво го фокусира погледот на лице или светлина, а потоа почнува да следи подвижен предмет.
  • Почнува да ја крева главата кога лежи на стомак.
  • Движењата се нагли и некоординирани.
  • Ги носи рацете кон устата.

Што може да „каже“ моето бебе?

Во овој најран период, плачењето е единствениот начин на комуникација.
На почеток сите плачови звучат исто, но наскоро родителите ќе почнат да ги разликуваат: плач поради глад, непријатност, умор, фрустрација или осаменост. Понекогаш плачот може лесно да се смири со хранење или менување пелена, а понекогаш причината е непозната и плачот престанува исто толку ненадејно колку што започнал.

Новороденчето спие околу 16 часа дневно, но во времето кога е будно може да биде многу активно. Поголемиот дел од движењата на новороденчето се рефлекси, односно несвесни реакции — бебето не ги прави намерно. Како што нервниот систем созрева, така тие рефлекси постепено се заменуваат со свесни движења

Важно е да се одговори на плачот со допир, зборови и смирување, бидејќи тоа му помага на бебето да развие чувство на доверба и сигурност. Топлина, нишање и нежен глас можат да помогнат да се смири.

Што разбира моето бебе?

Новороденчето може да реагира на многу начини, како што се:

  • Се трга или трепка на гласен шум.
  • Гледа во лица и слики со силен контраст (црно-бели).
  • Обрнува внимание на гласови и може да ја сврти главата кон изворот на звук.
  • Понекогаш покажува „насмевка“ — особено во сон.

Како да го поттикнете развојот и емоционалната сигурност на вашето бебе

Малите бебиња имаат потреба од сигурност и физички контакт. Тие го препознаваат вашиот глас, тонот и емоциите во вашиот тон. Еве неколку начини да го поддржите неговиот развој:

  • држете го бебето лице в лице,
  • зборувајте му со нежен и смирувачки глас,
  • пејте му,
  • прошетајте го,
  • завиткајте го во меко ќебенце за да се чувствува безбедно и да не се стресува од сопствените движења,
  • нишајте го нежно и ритмично,
  • реагирајте брзо на неговиот плач – тоа му помага да стекне доверба и чувство на сигурност. (Johns Hopkins Medicine)