Децата од раѓање покажуваат љубопитност и брзо учат од околината, но возрасните често, свесно или несвесно, ги насочуваат кон однапред зададени улоги. Како што објаснува професорката по невронаука Лиз Елиот, родителите имаат огромна моќ во обликувањето на детската верба во сопствените способности.
Таа издвојува неколку работи што родителите со одлични воспитни вештини ги учат децата за да се чувствуваат паметно и сигурно во себе и своите способности – а можете и вие да почнете да ги применувате.
Не верувајте во стереотипите
Постојан е митот дека момчињата имаат послаби вербални вештини од девојчињата. Сепак, психологот Џенет Хајд анализирала 165 студии и открила дека разликата е толку мала што нема реална важност. Проблемот често настанува бидејќи момчињата, сметајќи го читањето како „нешто што не е за нив“, вежбаат помалку и постигнуваат послаби резултати. Родителите можат да го прекинат овој маѓепсан круг така што ќе ги поттикнуваат синовите на читање покомплексна литература, разговори и изразување емоции преку јазик – и тоа од најрана возраст.
Заштитете ги децата од несигурноста на другите
Студии покажуваат дека наставниците кои имаат страв од математика несвесно можат да го пренесат тој страв на учениците, особено на девојчињата. Едно истражување покажало дека ученички кои имале наставничка со висок степен на анксиозност поврзана со математика постигнувале послаби резултати и почесто верувале во стереотипот „девојчињата се добри во читање, а момчињата во математика“.
Родителите тука можат да бидат заштита – со сопствени ставови и поддршка можат да спречат детето да усвои негативни уверувања.
Зборувајте со исто богат јазик и со синовите и со ќерките
Истражувања покажуваат дека мајките при игра почесто поставуваат прашања и водат разговори со ќерките, додека со синовите почесто даваат кратки упатства, како „Дојди тука“. Таквата практика може да го ограничи развојот на јазикот кај момчињата. Родителите треба свесно да користат богат, описен и емотивен јазик со децата од двата пола. Со тоа се поттикнува нивната способност за говор, читање и пишување – што долгорочно влијае на академскиот успех.
Поттикнувајте интереси од најрана возраст
Пораки како „девојчињата можат да бидат добри во математика и наука“ треба да се испраќаат уште во градинка, а не дури во основно училиште. Играчки кои развиваат просторни вештини – како коцки, сложувалки или конструктивни сетови – се подеднакво корисни и за девојчињата и за момчињата.
Важно е да се разбијат предрасудите дека „техничките“ играчки се наменети само за момчиња, бидејќи таквите ограничувања најчесто доаѓаат од навиките на возрасните, а не од реалните склоности на децата.
Не ги потценувајте способностите
Како што објаснува професорката по невронаука, некои истражувања покажуваат дека родителите, особено мајките, често ги потценуваат физичките способности на своите ќерки.
Во еден експеримент, мајките процениле дека нивните ќерки ќе изберат побезбедни патишта при искачување по коса рампа, иако девојчињата биле подеднакво, па дури и повеќе склони кон предизвици од момчињата. Дозволувањето на децата – особено на девојчињата – да испробуваат „ризични“ активности во безбедни услови, го зајакнува нивното самодоверба и чувството на компетентност.
Развивајте емпатија кај момчињата
Според психологот Вилијам Полак, момчињата се подеднакво способни за грижа и сочувство како и девојчињата, но општеството често ги учи да ги кријат емоциите. Одредени истражувања покажуваат дека момчињата на рана возраст покажуваат иста грижа кон помали браќа и сестри како и девојчињата, но со годините таа грижа се пренасочува кон домашни миленици, бидејќи грижата за деца се перцепира како „женска“ улога.
Родителите можат да ја задржат емпатијата кај синовите така што ќе го пофалат нивното грижливо однесување и ќе ги поттикнуваат да го задржат, наместо да го заменат со „маската на машкоста“.
