Според најновото глобално истражување, во кое учествувале повеќе од пет милиони деца и тинејџери од 50 земји, сè поголем број млади луѓе се соочуваат со проблемот на кратковидност. Резултатите од истражувањето покажуваат дека денес секое трето дете страда од миопија, односно нејасен вид на далечина.
Научниците истакнуваат дека пандемиските мерки, вклучително и затворањето на училиштата и останувањето дома, значително придонеле за влошување на видот кај децата и тинејџерите. Времето поминато пред екраните, заедно со недостатокот на престој на отворено, сериозно го оптоварил видот на младите.
„Пандемиските ограничувања имаа големо влијание врз развојот на видот на децата“, велат истражувачите. Кратковидноста, која стана глобален јавно здравствен проблем, може да погоди милиони деца ширум светот до 2050 година.
Каде е најизразена миопијата?
Највисоки стапки на кратковидност се забележани во азиските земји. Во Јапонија дури 85% од децата страдаат од миопија, додека во Јужна Кореја тој број е 73%. И Кина и Русија бележат висок процент на деца со овој проблем – повеќе од 40%.
Од друга страна, Парагвај и Уганда имаат најниски стапки на миопија, со помалку од 1% од децата кои страдаат од овој проблем. Во земји како што се Велика Британија, Ирска и САД, околу 15% од младите се соочуваат со кратковидост.
Што предизвикува пораст на кратковидноста кај децата?
Истражувањето покажува дека миопијата кај младите е тројно зголемена помеѓу 1990 и 2023 година, а значително зголемување се случило особено по пандемијата. Миопијата обично се развива во детството, во текот на основното училиште, и се влошува додека окото не престане да расте, околу дваесеттата година од животот.
Раната интервенција е клучна бидејќи миопијата може да се забави или дури и да се запре со навремени мерки. Иако генетските фактори играат важна улога, влијанието на околината е исто така значајно. На пример, децата во градовите како Сингапур и Хонг Конг почнуваат на училиште рано, често на возраст од две години, зголемувајќи го ризикот од миопија поради времето поминато во фокус на екраните и читање.
Додека во Азија миопијата е исклучително честа, во африканските земји како Уганда, каде децата почнуваат на училиште на возраст од шест до осум години, миопијата е седум пати поретка. Ова укажува на важноста од балансиран пристап кон образованието и да се биде на отворено во рана возраст.
Пандемијата – најголем непријател на детскиот вид
Пандемскиот карантин и подолготрајниот престој дома имаа огромно влијание врз влошувањето на видот на децата. „Доказите укажуваат на поврзаност помеѓу пандемијата и забрзаното влошување на видот кај младите“, велат научниците, предупредувајќи дека до 2050 година повеќе од половина од тинејџерите ширум светот би можеле да имаат проблеми со кратковидност.
Истражувањето исто така покажало дека девојчињата и младите жени се повеќе изложени на развој на миопија во споредба со момчињата. Тие обично поминуваат помалку време на отворено, поради училишните или домашните активности, а пубертетот, кој започнува порано кај девојчињата, дополнително го зголемува ризикот од развој на миопија.
Што не чека до 2050 година?
До 2050 година, се предвидува дека речиси 69% од младите во Азија ќе страдаат од кратковидност, додека во земјите во развој оваа бројка може да достигне 40%. Иако повеќето случаи се очекуваат во Азија, овој проблем станува глобален предизвик за јавното здравје.
Научниците предупредуваат дека е неопходно да се вложат дополнителни напори во превенцијата на миопија кај децата, особено со поттикнување на престојот на отворено и намалување на времето поминато пред екраните. Резултатите од ова истражување беа објавени во списанието British Journal of Ophthalmology.
