Проливот (дијарејата) е вообичаена состојба која се јавува кога столицата содржи премногу вода.
„Дебелото црево е дизајнирано да ја апсорбира водата, за столицата да има соодветна форма и конзистенција. Но понекогаш, телото не апсорбира доволно вода, што резултира со пролив“, објаснува д-р Лорен Лазар, педијатриски гастроентеролог и доцент на Универзитетот UT Southwestern.
Ако детето има течна или ретка столица три или повеќе пати дневно, најверојатно станува збор за пролив.
Лекувањето на проливот кај децата зависи од причината, но постојат начини да се ублажат симптомите и да се спречат компликации.
Причини за пролив кај децата
Проливот е начин на кој телото се ослободува од микроби и најчесто трае од 3 до 7 дена. Може да се јави заедно со треска, мачнина, повраќање, грчеви, дехидрација или осип.
Најчести причини се:
- Вирусни инфекции (на пример ротавирус)
- Бактериски инфекции (на пример салмонела)
- Паразити (поретко, како што е гиардија)
Вирусите се најчест причинител на детски пролив. Покрај течната столица, симптомите вклучуваат повраќање, болки во стомакот, главоболка и треска. Вирусниот гастроентеритис обично трае 5–14 дена.
Како да се спречи дехидрација?
Најважната работа е да се спречи губење на течности. Давајте почесто:
- мајчино млеко
- раствори за орална рехидрација (ORS)
Водата сама по себе не е доволна за мали деца, бидејќи нема доволно натриум, калиум и други важни минерали.
Секогаш консултирајте се со лекар за:
- количината течности која е потребна
- кога и како да се дава
- знаци на дехидрација
Пролив предизвикан од лекови
Одредени лекови, како антибиотици или лаксативи, можат да предизвикаат пролив. Во такви случаи:
- дајте доволно течности
- разговарајте со педијатар: можеби ќе предложи промена на дозата, исхраната или воведување пробиотици
Истражувањата покажуваат дека јогурт со живи култури и пробиотици можат да помогнат при пролив предизвикан од антибиотици.
Пролив поради труење со храна
Труење со храна исто така може да доведе до пролив. Симптомите се појавуваат брзо, често вклучуваат повраќање и обично поминуваат за 24 часа.
И тука важи истото – хидратација е најважна, и доколку имате грижи, јавете се кај лекар.
Кога да се загрижите?
Други, поретки причини за пролив се:
- иритабелно црево
- Кронова болест
- улцеративен колитис
- алергии на храна
- целијакија
Како се лекува проливот?
Во најголем број случаи, не се потребни лекови. Телото само ќе ја исфрли инфекцијата.
„Проливот е како кашлица кога сме настинати – телото се обидува да ги избрка ‘лошите работи’“, вели д-р Лазар. „Ако го запреме тоа со лекови против пролив, може да ја задржиме инфекцијата внатре“.
📌 ВАЖНО: Не давајте лекови против пролив без претходна консултација со лекар. Антибиотици обично не се препишуваат за инфективен пролив кај деца.
