Децата родени со царски рез се изложени на поголем ризик да заболат од мали сипаници, сугерира нова студија.
Околу една третина од жените имаат царски рез, било планирано или како итен случај.
Вакцинацијата има 2,6 пати поголема веројатност да биде „целосно неефикасна“ кај бебињата родени со царски рез, во споредба со оние родени вагинално.
Затоа тие се поподложни на болеста.
Истражувачите ги разгледале податоците на повеќе од 1.500 деца во Хунан, Кина. Тие откриле дека 12 отсто од децата родени со царски рез немале имунолошки одговор на нивната прва вакцина против морбили, во споредба со само пет отсто од децата родени по природен пат.
„МРП вакцината нуди најдобра заштита од мали сипаници. Сипаниците може да се спречат, но многу илјади деца низ целата земја сè уште не се целосно вакцинирани и може да бидат изложени на ризик од сериозни болести или доживотни компликации. Ниту еден родител не го сака тоа за своето дете“,
Д-р Ванеса Салиба, консултант-епидемиолог на УКХСА
Научниците теоретизираа зошто се чини дека бебињата родени со царски рез не создаваат силни антитела против вакцината.
Тие рекоа дека тоа може да биде поврзано со развојот на цревниот микробиом на детето – огромната колекција на микроби кои природно живеат во цревата – што може да биде попречено кога бебето ќе се роди преку царски рез.
Професорот Саље рече: „Со породувањето со царски рез децата не се изложени на мајчиниот микробиом на ист начин како при вагинално породување. Сметаме дека ова значи дека им треба подолго време за да го достигнат развојот на нивниот цревен микробиом, а со тоа и способноста на имунолошкиот систем да се подготви со вакцини против болести, вклучително и мали сипаници“.
Беше откриено дека втората доза на вакцина против мали сипаници предизвикува имунитет, па затоа истражувачкиот тим вели дека е „витално“ децата родени со царски рез да добијат две дози за „робустна“ заштита.
Проф. Хенрик Саље, од Универзитетот во Кембриџ, рече: „Знаеме дека многу деца не ја примаат втората доза од вакцината против морбили, што е опасно за нив како поединци и за пошироката популација.
Малите сипаници имаат разорен ефект врз здравјето на децата, при што малите деца се изложени на најголем ризик од тешки компликации
„Доенчињата родени со царски рез се оние кои навистина сакаме да ги следиме за да се увериме дека ќе ја добијат својата втора вакцина против мали сипаници, бидејќи првата вакцина е многу поверојатно да не успее.“
Коментирајќи ја студијата, Аластер Сатклиф, професор по општа педијатрија на Универзитетскиот колеџ во Лондон (UCL), рече: „Овој труд се однесува на популација каде што вакцината се дава на различна возраст отколку во ОК и ги поддржува нашите политики за давање вакцина. Ќе биде интересно да се види дали оваа опсервација е потврдена со работата во други земји и дали Кина ќе го промени времето на давање на вакцината МРП, така што ќе се редуцира ризикот од неуспех. Во моментов Кина има различна возраст при првата вакцинација отколку на пример ОК или САД, и поради тоа тие имаат послабо покривање на ризикот, но оваа студија може да предизвика преиспитување на политиката за јавно здравје во однос на времето за МРП“.
Д-р Ванеса Салиба, консултант-епидемиолог на УКХСА, рече: „МРП вакцината нуди најдобра заштита од мали сипаници. Сипаниците може да се спречат, но многу илјади деца низ целата земја сè уште не се целосно вакцинирани и може да бидат изложени на ризик од сериозни болести или доживотни компликации. Ниту еден родител не го сака тоа за своето дете“, пренесува британски „Сан“.
Со породувањето со царски рез децата не се изложени на мајчиниот микробиом на ист начин како при вагинално породување. Сметаме дека ова значи дека им треба подолго време за да го достигнат развојот на нивниот цревен микробиом, а со тоа и способноста на имунолошкиот систем да се подготви со вакцини против болести, вклучително и мали сипаници, вели проф. Хенрик Саље од Универзитетот во Кембриџ
СЗО и УНИЦЕФ: Случаите на мали сипаници низ Европа продолжуваат да растат, ставајќи милиони деца во ризик
Според најновите достапни податоци, 56.634 случаи на мали сипаници и четири смртни случаи биле официјално пријавени во 45 од 53 земји на Европскиот регион на Светската здравствена организација во текот на првите три месеци од 2024 година. Во текот на 2023 година, 41 земја пријавиле 61.070 случаи и 13 смртни случаи, се вели во заедничкото соопштение за јавност на СЗО и УНИЦЕФ.
„Зголемувањето на бројот на заболени од морбили е јасен знак за падот на опфатот со имунизација. Бидејќи случаите на сипаници продолжуваат да растат, потребна ни е итна владина акција за зајакнување на здравствените системи и спроведување ефективни мерки за јавно здравје за да се осигураме дека сите деца се заштитени од оваа опасна, но болест која може да се превенира“,
Регина Де Доминицис, регионален директор на УНИЦЕФ за Европа и Централна Азија
Малите сипаници имаат разорен ефект врз здравјето на децата, при што малите деца се изложени на најголем ризик од тешки компликации. Високите стапки на хоспитализација и долгорочното слабеење на имунолошкиот систем на децата ги прават децата поранливи на други заразни болести. Повеќе од половина од заболените од морбили во 2023 година биле хоспитализирани, што покажува големо оптоварување на поединците, семејствата и здравствените системи.
„Дури и еден случај на мали сипаници треба да биде итен повик за акција“, рече д-р Ханс Анри П. Клуге, регионален директор на СЗО за Европа. „Никој не треба да ги трпи последиците од оваа катастрофална, но болест која лесно може да се превенира. Ја поздравувам секоја земја што ги засили своите напори да го запре преносот преку catch-up вакцинирањето. Ги повикувам сите земји да преземат итна акција, дури и таму каде што вкупната покриеност со имунизација е висока, да ги вакцинираат ранливите, да ги пополнат празнините во имунитетот и со тоа да го спречат вирусот да завладее во која било заедница“.
Речиси половина од пријавените случаи во 2023 година се случиле кај деца помлади од 5 години, што е одраз на акумулација на деца кои пропуштиле рутинска вакцинација против мали сипаници и други болести што може да се спречат со вакцина за време на пандемијата COVID-19, заедно со бавното закрепнување на опфатот со вакцинација во 2021 година и 2022 година.
„Зголемувањето на бројот на заболени од морбили е јасен знак за падот на опфатот со имунизација. Бидејќи случаите на сипаници продолжуваат да растат, потребна ни е итна владина акција за зајакнување на здравствените системи и спроведување ефективни мерки за јавно здравје за да се осигураме дека сите деца се заштитени од оваа опасна, но болест која може да се превенира“, рече Регина Де Доминицис, регионален директор на УНИЦЕФ за Европа и Централна Азија.
Меѓу децата под 5 години кои закрепнале од сипаници во 2023 година, повеќе од три четвртини не примиле никаква доза од вакцината против сипаници. Приближно 99 % од овие деца не примиле две дози од вакцината против морбили, што ја обезбедува потребната заштита.
Се зголемува бројот на заболени од мали сипаници глобално. Во 2023 година, имаше повеќе од 300.000 случаи на мали сипаници ширум светот, а бројките пријавени досега во 2024 година покажуваат дека вкупниот број за годината ќе се изедначи или ќе го надмине оној во 2023 година. Увозот на вирусот меѓу земјите и континентите се случува редовно, а епидемиите на оваа многу заразна болест ќе се појави секаде каде што вирусот ќе најде џебови од невакцинирани или непотполно вакцинирани луѓе.
Главни симптоми на мали сипаници
Малите сипаници се многу заразни и може да предизвикаат сериозни проблеми кај некои луѓе. Инфекцијата обично започнува со симптоми слични на настинка, проследени со осип неколку дена подоцна. Раните знаци вклучуваат:
- Висока температура;
- Течење или затнат нос;
- Кивање;
- Кашлица;
- Црвени, болни, насолзени очи.
Може да се појават мали бели дамки на внатрешната страна на образите и на задниот дел од усните. Обично следи осип. Ова обично започнува на лицето и зад ушите пред да се прошири на остатокот од телото. Точките понекогаш се подигнати и се спојуваат. Тие обично не чешаат. Осипот изгледа кафеав или црвен на бела кожа. Може да биде потешко да се види на потемна кожа. Компликациите се ретки, но сипаниците може да доведат до пневмонија, менингитис, слепило, напади, а понекогаш и смрт. Извор: NHS