Првите зборови се еден од главните показатели за здрав развој кај децата. Секој родител се радува на првото гугање, изговорот на непознати зборови, гласови, а особено зборовите „мама“ и „тато“. Тоа не значи дека сите деца зборуваат на иста возраст, секое дете се развива со свое темпо. Некои ги кажуваат првите зборови на 10 месеци, некои – на една и три години, некои на две веќе со полна сила разговараат и рецитираат песни, а некои штотуку почнуваат да зборуваат… секое дете има свои фази и темпо на развој.
Сепак, важно е да се забележат промени или недостатоци во говорот на детето кои треба да ги третира логопед за навреме да се надмине пречката, објаснува руската докторка по логопедија Ина Сипкина. Еве кои три знаци покажуваат дека детето треба да се однесе кај логопед:
- Ако 2,5-годишно дете нема кохерентен говор – ако 2,5-годишно дете има некохерентен говор, речник кој е лош за неговата возраст, а неговиот говор воопшто не се развива и не се усложнува неколку месеци, препорачливо е да се однесе детето кај логопед . Колку побрзо ќе отидете со проблемот кај специјалист, толку полесно ќе го решите. Подобро е да се дејствува однапред отколку да се чека година или две. Ако видите дека двегодишно дете малку зборува, заостанува во говорот зад своите врсници, одете кај логопед да добиете препораки. Се случува доцнењето во развојот на говорот да помине само по себе на оваа возраст. Ова е случај кога детето молчело, молчело до две и пол години, а потоа наеднаш прозборело. Сепак, ова е исклучок и не треба да помине без консултација со логопед.
- Ако до 5 години детето нешто не изговара (исклучок се „Л“ и „Р“) – Ако видите дека говорот на детето се развива и дека има речник доволен за неговата возраст, но не може изговори одредени гласови, погрешно ги кажува или ги испушта, веќе на 4-4,5 години одете кај логопед на консултација. Пред да наполни 4,5 години, детето треба да ги има сите гласови што ги имаме во јазикот, освен буквите „Л“ и „Р“ со кои многу деца имаат потешкотии. Детето повеќе не смее да ги преуредува или прескокнува слоговите со зборови, туку мора да ги формира сите наставки. Секако, сè уште може да има поединечни грешки, но генерално, говорот треба да биде течен.
- Ако детето има 6 години и сè уште не ги изговара „Л“ и „Р“ – Овие букви се појавуваат подоцна од другите: обично се формираат до 5,5, а понекогаш и до 6 години. Лекарката препорачува да ги однесете децата кај логопед на возраст од 5-5,5 години доколку детето наведените гласови не може да ги изговори. Логопедот ќе му помогне на детето да ја надмине бариерата преку одредени вежби на јазикот, мускулите, образите, но и свесноста за гласовите. Докторката советува дека е важно да се донесе детето пред училиште за да се работи на усвојувањето на овие гласови, бидејќи во возрасниот период е потешко да се поправат говорните грешки, но не е невозможно.
