Ќе кажеме дека ни е многу важно детето да ни биде независно и дека оваа особина треба да се поттикнува, секако, соодветно на возраста и способностите на детето. Но, некако сепак се случува кога ќе дојде време таа независност да почне да се развива, некои родители едноставно не се „за“. Детето им изгледа премногу мало. Несериозно. Заиграно да оди некаде само. Тоа е несигурно и немирно. Пребрзо расте, па затоа треба да го држите блиску до вас уште малку.
Постојат многу причини зошто родителите ја убиваат независноста на детето, дури и кога детето покажува желба, иницијатива, па дури и зрелост. И додека родителите се оправдуваат дека се помирни и побезбедни и дека никој не може да каже што е најдобро за нивното дете, тоа со својата зависност од родителите, се одвојуваат од своите врсници и прескокнува важни животни лекции.
Независноста е клучен дел од здравиот развој на детето. Преку постепено преземање одговорност и донесување сопствени одлуки, децата учат самодоверба, развиваат вештини за справување со предизвици и го градат сопствениот идентитет. Но, кога родителот е претерано контролирачки, не дозволува грешки и постојано донесува одлуки за детето, тоа може да има сериозни последици за емоционалниот и психолошкиот развој на детето.
Кои се последиците од родителската контрола врз детето?
Ниска самодоверба – Децата кои не смеат да донесуваат одлуки се чувствуваат дека не се способни. Со текот на времето, тие можат да ја изгубат вербата во себе и да почнат да зависат од другите дури и за наједноставните одлуки.
Страв од грешки – Ако родителот постојано го „спасува“ детето и не му дозволува да прави грешки, детето може да развие интензивен страв од неуспех. Наместо да ги гледа грешките како можност за учење, детето ги перцепира како закана.
Зависност од родителот – Долгорочното оневозможување независност води до тоа детето да не ги развие потребните вештини за самостоен живот, што може да доведе до проблеми во зрелоста – како што се тешкотии при донесување одлуки, наоѓање работа или одржување здрави односи.
Бунт или пасивност – Некои деца реагираат бунтовно на прекумерната контрола, изразувајќи отпор, лутина, па дури и агресија. Други пак стануваат пасивни, повлечени и емоционално затворени, бидејќи немаат простор да се изразат.
Проблеми во односите со врсниците – Децата кои не научиле самостојно да решаваат проблеми и да ги изразуваат своите мислења честопати имаат тешкотии во комуникацијата со врсниците и стекнувањето пријатели.
Кога се појавува желбата за независност?
Желбата за независност кај децата обично се јавува на возраст помеѓу девет и 14 години, а постојат и родови разлики.
Девојчињата често покажуваат желба за независност емоционално и вербално – тие ги изразуваат своите мислења, влегуваат во расправии и бараат емоционална дистанца.
Момчињата почесто покажуваат независност преку однесување и дејствување – тие сакаат поголема физичка слобода, донесуваат одлуки без своите родители и често покажуваат независност преку бунт.
