Иако возрасните не можат да се сетат на своите први години од животот, научниците сè повеќе откриваат дека бебињата навистина формираат спомени. Ново истражување од Универзитетот Колумбија покажало дека децата веќе на возраст од една година можат да формираат специфични сеќавања, што го менува досегашното разбирање за развојот на мозокот во раното детство.
Досега се веруваше дека хипокампусот, делот од мозокот одговорен за меморијата, не е доволно развиен кај бебињата за да може да формира спомени. Но, истражувачите, користејќи функционална магнетна резонанца (fMRI), покажале дека активноста во хипокампусот се јавува кога бебињата гледаат слики што веќе ги виделе, што значи дека овие слики се складираат во меморијата.
Зошто не се сеќаваме на периодот кога сме биле бебиња?
Иако сеќавањата се присутни, возрасните честопати не можат да се сетат на нив поради феномен познат како инфантилна амнезија. Научниците сега веруваат дека проблемот можеби не е во создавањето, туку во складирањето или подоцнежното потсетување на овие рани сеќавања.
Ова значи дека сеќавањата од првата година од животот можеби не се изгубени засекогаш, туку едноставно се недостапни за свесниот ум, како да се заклучени длабоко во мозокот.
Што значи ова за развојот на детето?
Експертите истакнуваат дека раните сеќавања, иако несвесни, се исклучително важни. Тие влијаат на емоционалниот развој, чувството на сигурност и способноста за формирање врски. Ако детето доживува внимание, нежност и сигурност уште од мала возраст, тоа развива внатрешно чувство дека светот е безбедно место.
На пример, иако детето можеби не се сеќава на специфичната ситуација кога родителот одговорил на неговото плачење, тоа ќе научи дека може да им верува на возрасните и да се чувствува заштитено. Оваа емоционална основа е исклучително важна за подоцнежниот развој на самодовербата и здравите врски.
Како родителите можат да поттикнат создавање здрави спомени
Раните интеракции како што се пеење, гушкање, разговор и брзо реагирање на потребите на детето придонесуваат за создавање сигурни емоционални врски. Рутините, како што се ритуалите пред спиење, му помагаат на бебето да се чувствува сигурно и предвидливо, а родителската смиреност во стресни ситуации го учи детето како да ги регулира сопствените емоции.
Експертите советуваат родителите да не ја потценуваат важноста на тие рани години, дури и ако детето можеби не се сеќава на одредени моменти. Овие моменти оставаат длабок белег врз мозокот и телото на детето.
Секој момент е важен
Иако раните моменти можеби не се паметат свесно, тие се паметат физички и емоционално. Истражувањето го потврдува она што многу родители интуитивно го чувствуваат – дека љубовта, вниманието и безбедноста што им ги пружаат на своето бебе имаат долготрајно влијание.
Како што вели еден од авторите на студијата, д-р Тристан Јејтс: „Бебињата можеби се најдобрите ученици во светот. Дури и ако не се сеќаваме на раното детство, тие искуства ја поставуваат основата за цел живот.“
