Лимфните жлезди се ткиво кое е групирано во јазли. Тие практично не се жлезди, не лачат хормони, ниту пак други продукти како жлездите.
Лимфните јазли се вистински фабрики за клетки (војници) и хемиски супстанци (оружје) кои заедно учествуваат во одбранбената (имунолошка) рекација на организмот. Затоа е јасно дека нивната улога во заштита на телото на детето од инфекции е многу важна. Кога би ги немало, одбраната на организмот од несаканите микронапаѓачи би била многу потешка, речиси невозможна!
Секоја група на лимфни јазли има свои задолженија да собира лимфа (течност која се цеди од ткивото) од одреден дел во телото. Лимфните јазли на вратот го “покриваат“ горниот дел од желудникот, хранопроводот, грлото, носот, меките ткива и кожата на лицето.
- Зошто некогаш може да се напипаат, а потоа се повлекуваат?
Бидејќи лимфните јазли отекуваат кога детето има некоја инфекција (најчесто на грлото), и кога таа поминува доаѓа до намалување на вратните јазли. Голем број вирусни инфекции на грло кај децата поминуваат без покачена температура и без поголем тегоби, така што единствена манифестација на болеста може да бидат зголемените лимфни јазли.
- Зголемени лимфни јазли – знак за болест или?
Не се знак! Кај децата вратот е место каде се наоѓаат лимфните јазли. Тие често можат да се напипаат, а некогаш се “појавуваат“, па по неколку дена се повлекуваат. Некои од нив може да се видат, а некои се подлабоко под кожата па не се гледаат, но може да се напипаат.
Вообичаено е да тие нормални лимфни жлезди на вратот се безболни, меки, “бегаат“ под прсти, па детето не се буни кога му се прегледуваат. Тие се мали, до еден сантиметар во пречник, а кожата над нив има нормална боја. Кога лимфните јазли се поголеми од еден сантиметар треба да се сметаат за зголемени, што секако не значи дека детето е сериозно болно.
- Кои болести се проследени со зголемување на лимфните јазли на вратот?
Убедливо најчестата причина за зголемување на лимфните јазли на вратот се вирусните инфекции на горните дишни патишта. Кај поголем број деца се работи за комплетно незгарижувачки вируси кои брзо доаѓаат и уште побрзо си одат и не им прават проблеми на децата. Тоагш лимфните јазли се благо зголелемни, подвижни се, меки и безболни, и нема црвенило на кожата над нив.
Бактериските инфекции исто така може да бидат причина за зголемување на лимфните јазли на вратот кај децата. Стрептококите убедливо се први на листата и тие лесно од грлото и крајниците кои се исто така лимфни жлезди, преку лимфните садови се населуваат во лимфните јазли на вратот. И други бактерии може да бидат причина за оток на лимфните јазли на вратот, но се значајно поретко присутни од стрептококите. Брисот од грлото е едноставен начин тоа да се провери.
Постојат болести при кои имуниот систем, делови од нашето тело ги гледа како неповикани гости, па ги напаѓа мислејќи дека ни помага, а всушност ги разорува домашните делови од организмот. Тоа се автоимуни заболувања кои исто така може да бидат причина за зголемување на лимфните јазли на вратот. Тие се далеку поретки од инфекции и се проследени со многу други тегоби.
Понекогаш, лимфните јазли може да се зголемат и по вакцинација, особено по ММР вакцината. Станува збор за минлив проблем кој обично се јавува седум до 14 дена по вакцинацијата.
