Не е без причина што мајчиното млеко се нарекува уште и течно злато. Имено, тоа има компоненти кои го зајакнуваат имунитетот на бебето и активно одговараат на неговите потреби. Може да се каже дека составот на мајчиното млеко е „жив“ и паметно одговара на потребите во развојот така што се прилагодува.
- Како што расте бебето,такамајчиното млеко се менува
Веднаш по раѓањето, градите произведуваат колострум, малку жолтеникав по боја и погуст по текстура, полн со имунолошки компоненти кои го штитат вашето новороденче. „Тоа е всушност првата вакцина што ја добива бебето“, објаснува Таја Грифин, сертифицирана советничка за доење. Таа објаснува дека еден од главните имунолошки засилувачи се нарекува секреторен имуноглобулин А (SIgA), кој ги обложува внатрешните органи и слузницата на дигестивниот, респираторниот и репродуктивниот тракт. „Ова соединение ги спречува бактериите и патогените да влезат во цревата, така што го штити вашето бебе одвнатре кон надвор“, вели Грифин. Колострумот, кој има помалку некои хранливи материи (како лактоза и масти) од зрелото млеко, е богат со протеини и калиум и идеално ги задоволува потребите на новороденото бебе.
Откако бебето ќе прими колострум бустер за јакнење на имунитетот во првите два или три дена по раѓањето, вашето млеко се менува и се зголемува во количина. Тоа е преодно млеко, кое мајчиниот организам го произведува три до седум дена, а потоа постепено се претвора во зрело млеко.
Во текот на целата прва година од животот, бебето добива зрело млеко, но тоа не се разликува многу од составот на колострумот – и понатаму ги има истите својства, но разредени во поголема количина млеко.
Во моментот кога детето ќе почне да внесува калории и потребни хранливи материи од цврстата храна, количината на млеко што ја произведува мајката се намалува, а составот и понатаму содржи концентрирани компоненти кои го зајакнуваат имунитетот.
„Млекото се произведува во помали количини бидејќи бебињата јадат и пијат друга храна, така што тие развиваат повеќе антитела и поголема содржина на масти“, вели Ати Сандинк, консултант за доење и медицинска сестра. Но, таа додава дека доењето дефинитивно се препорачува и по втората година од животот, бидејќи мајчиното млеко, заедно со големиот избор на цврста храна, го зајакнува имунолошкиот систем на детето и помага да се задоволат неговите нутритивни и емоционални потреби.
- Составот на млекото се менува за време на скоковите во развојот и болести
Иако составот на зрелото млеко во текот на првата година од животот на детето е претежно стабилен во однос на соодносот на протеини, масти и шеќер, постојат одредени промени на микро ниво кои се условени од исхраната на мајката, бактериите и вирусите во животната средина и тековните здравствени потреби на бебето.
На пример, ако бебето има скок во развојот, ќе бара почесто хранење неколку дена по ред, а со тоа ќе се зголеми содржината на маснотии во млекото. Мајчиното млеко може да се промени и кога бебето е болно или кога мајката е изложена на болести. Всушност, научниците сметаат дека кога бебето е болно, тоа испраќа сигнал преку својата плунка до телото на мајката да произведе повеќе млеко со антитела специфични за таа болест. Магично, зарем не?
Слично на тоа, ако мајката е изложена на вирус, таа ќе произведе антитела кои ќе се пренесат на бебето за да го заштитат.
- Млекото се менува од ден во ноќ
Исто така, постојат промени поврзани со деноноќниот ритам. Забележано е дека во раните утрински часови се произведува поголема количина и протокот на мајчиното млеко е побрз. Млекото што се произведува на крајот на денот содржи и хормон мелатонин, кој помага бебето полесно да заспие и да спие подолго.
- Мајчиното млеко се менува за време на подојот
Млекото на почетокот на хранењето се нарекува предно млеко и е поводенесто од она кон крајот на доењето кое е помасно. Маснотиите постепено се зголемуваат за време на лактацијата, но тоа не значи дека последното млеко е подобро од првото.
- Ја менува бојата
Има широк спектар на бои на мајчиното млеко, од синкаво, жолто, крем, па дури и портокалово. Сите овие нијанси се прифатливи и добри за бебето, но ако млекото е црвеникаво или во боја на ‘рѓа, тоа може да укажува на крв во млекото поради оштетени брадавици или други оштетувања на градите.
- Го менува и вкусот
Храната што ја јадете може да го промени вкусот на вашето млеко, а некои вкусови траат подолго од другите. Според една студија од 2008 година во списанието Physiology and Behavior, вкусот на ментол трае најдолго, додека вкусот на бананата трае само еден час откако мајката ќе ја изеде. Студијата од 2001 година објавена во списанието Pediatrics покажало дека бебињата чии мајки пиеле сок од морков додека дојат, претпочитаат житарки со вкус на морков отколку обичните житарки. Ефектот на храната врз мајчиното млеко може да влијае и на другите сетила. Студија од 2016 година во списанието Metabolites покажало дека консумирањето суров лук го менува мирисот на мајчиното млеко кај некои испитаници.
