Болките на раст се грчеви, болки во мускулите кои некои деца ги чувствуваат во двете нозе. Болката обично се појавува доцна попладне или навечер, што може да предизвика вашето дете да се разбуди среде ноќ.
Болките во нозете,односно болките на раст обично започнуваат во раното детство, околу 3-4 години, но можат да се јават и кај деца на возраст од 8-12 години, околу периодот на нивниот нагол раст. Овој феномен, кој сè уште не е целосно разјаснет од лекарите, зафаќа околу третина од децата од 3 до 12 години. Најчесто се чувствуваат во предниот дел на потколеницата, колената и листовите. Болката е прободувачка и најчесто исчезнува до утрото, но тоа е мала утеха за детето.
Причини за болки во нозете
Ниту еден лекар со сигурност не знае од каде потекнува болката, но постојат многу теории. Важно е да се знае дека растот на коските не боли – не само коските растат, туку и мускулите, тетивите и лигаментите.
„Како што децата растат доста брзо, растат и нивните мускули, тетиви и лигаменти,“ објаснува д-р Џејсон Хоме, професор по педијатрија на клиниката Мајо во Рочестер. „Овие делови можеби не растат со исто темпо, што може да предизвика мала болка.“
Иако се нарекува „растечки болки“, нема цврсти докази дека тие се поврзани со самиот раст. Болките во нозете може да се појават и поради трчање, скокање и играње во текот на денот. Доколку семејството има историја на синдром на немирни нозе, детето може да го има и тоа. Исто така, можни се и психолошки причини или недостаток на витамин Д.
Симптоми на болки на раст
Симптомите се различни кај секое дете – некои чувствуваат посилна болка, други помала. Повеќето деца не чувствуваат болки секој ден. Болката може да доаѓа и да исчезнува, понекогаш трае месеци или години. Повеќето деца ги надминуваат овие болки во рок од неколку години.
Болката обично се јавува доцна попладне и навечер, непосредно пред вечера и спиење. Може да биде толку силна што ќе го разбуди детето од сон. Ако наутро детето е добро, не мислете дека се претставува – болката наутро исчезнува. Обично не ги попречува спортските или другите активности.
Болките се чувствуваат во двете нозе, особено во предниот дел на бутовите, задниот дел на нозете или зад колената. Лекарот обично може да ја дијагностицира растечката болка преку преглед и разговор за медицинската историја и симптомите. Важно е да се исклучат други можни причини за болката пред да се постави дијагноза.
Доколку детето има растечки болки, на прегледот обично не се гледа ништо необично. Крвни анализи и рендгенски снимки најчесто не се потребни. Истражувањата покажуваат дека зголемената физичка активност преку ден може да резултира со почести симптоми навечер, па понекогаш се препорачува почест одмор.
Како да се олеснат болките?
Следните едноставни техники можат да му помогнат на вашето дете:
- Масажа на нозете
- Истегнување на мускулите (потешко за помали деца)
- Топли облоги или перничиња за загревање на болната нога (не премногу топло и не за време на спиење)
Ако болката не поминува, консултирајте се со педијатар за лекови без рецепт, како парацетамол или ибупрофен. Никогаш не давајте аспирин на дете поради ризик од Рајев синдром.
Д-р Томас Леман, шеф на одделот за детска реуматологија, вели: „Ако болката доаѓа и поминува, најдобро е само да го утешите детето.“
Кога да се побара медицинска помош?
Растечките болки обично се чувствуваат во двете нозе. Болката само во една нога може да е знак за сериозно заболување. Исто така, растечките болки влијаат на мускулите, а не на зглобовите – не предизвикуваат поткривување или температура.
Симптоми кои може да укажуваат на нешто посериозно:
- Повреда (паѓање)
- Температура
- Загуба на апетит
- Поткривување или отежнато одење
- Болка во само една нога
- Осип
- Црвени, топли, болни, отечени зглобови
- Замор
- Слабост
- Загуба на тежина
Во овие случаи, веднаш посетете лекар за да се исклучат други болести, како реума или бактериски инфекции.
Грчеви во нозете кај деца
Грчевите се неконтролирани и силни контракции на мускулите. Обично се видливо искривување на мускулот и ненадејна болка. Грчевите може да траат неколку секунди до десетина минути, а непријатноста може да се продолжи. Ноќните грчеви можат да го разбудат детето.
Ризикот се зголемува при напорна физичка активност, дехидратација или прекумерна тежина. Неровнотежата на електролитите исто така може да предизвика грчеви.
Како да помогнете на детето при грчеви:
- Осигурајте се дека детето пие доволно течности
- Истегнувајте мускулите секој ден, особено пред и после вежбање и пред спиење
- Постепено зголемувајте физичка активност
- При грч, истегнете и масирајте го мускулот; топла бања може да помогне
- Давајте мултивитамини по препорака на педијатар
- По совет на педијатар, може да се дадат лекови без рецепт, како ацетаминофен или ибупрофен.
