Д-р Лорен Заџак и д-р Филип Џ. Ландриган: ЗАГАДУВАЊЕТО И ЗДРАВЈЕТО НА ДЕЦАТА – Зошто на децата им е потребна чиста околина?

ПИШУВААТ:
Д-р Лорен Заџак, педијатар и д-р Филип Џ. Ландриган, педијатар и епидемиолог,
Американска академија за педијатрија

♦♦♦♦♦♦♦ 

Ако сте загрижени за хербицидите што се користат на локалните спортски терени или за „вечните хемикалии“ во храната или пијалаците на вашето дете, дефинитивно не сте сами. Родителите се соочуваат со сè поголем број грижи кои произлегуваат од загадувањето на животната средина и потенцијалните последици што може да ги имаат врз здравјето на нивните деца, сега и во иднина.

Еколошки закани: Глобален проблем што семејствата не можат да го игнорираат

Загадувањето предизвикува околу 9 милиони смртни случаи во светот секоја година, вклучувајќи и деца и возрасни. Всушност, тоа одзема три пати повеќе животи отколку ХИВ/СИДА, маларија и туберкулоза заедно.

Како загадувањето влијае на децата?

Милиони деца кои се изложени на опасни синтетички хемикалии и други загадувачи преживуваат, но нивното здравје можеби никогаш нема да биде исто. И додека здравствените ризици поврзани со загадувањето се многу повисоки за децата во земјите со ниски и средни приходи, децата во САД не се исклучок.

Токсичните материи во воздухот, водата, почвата и затворените простори можат да му наштетат на мозокот на детето кој се развива. Ова може да доведе до:

• Сериозни проблеми со учењето;
• Помал број години завршено образование;
• Потешкотии со размислување и решавање проблеми;
• Намалени резултати на тестовите за интелигенција (IQ).

Милиони деца кои се изложени на опасни синтетички хемикалии и други загадувачи преживуваат, но нивното здравје можеби никогаш нема да биде исто

Загадувањето, исто така, може да го зголеми ризикот од физички проблеми како што се вродени мани. Токсините што ги оштетуваат растечките клетки и телесните системи можат да предизвикаат развој на рак. Еколошките загадувачи, исто така, можат да поттикнат:

• Поголеми стапки на астма;
• Нарушувања на нервниот систем;
• Дијабетес;
• Прекумерна телесна тежина (обезност);
• Проблеми со репродуктивното здравје.

Овие ризици можеби изгледаат застрашувачки. Но искуството покажува дека намалувањето на загадувањето го подобрува здравјето и спасува животи.

7 успеси во заштитата на животната средина во САД

1. Законот за чист воздух (Clean Air Act) го намали штетното загадување за 77 % од 1970 година, значително намалувајќи ги ризиците за оштетување на белите дробови и мозокот кај децата.
2. Забраната за употреба на одредени пестициди, познати како органофосфати, во домовите во САД доведе до помалку случаи на доенчиња со мала родилна тежина и помала големина на глава. Во 2023 година, ЕПА ги забрани овие хемикалии за употреба во одгледување храна, што уште повеќе ќе ги намали ризиците.
3. Отстранувањето на оловото од бензинот го намали нивото на олово во крвта кај децата во САД за 95 %, што го зголеми просечниот IQ за 5 поени на национално ниво.

Родителите се соочуваат со сè поголем број грижи кои произлегуваат од загадувањето на животната средина и потенцијалните последици што може да ги имаат врз здравјето на нивните деца, сега и во иднина

1. Забраната за производство на полихлорирани бифенили (PCBs) ги намали нивните нивоа во крвта кај децата, со што се намалија проблемите поврзани со мозочните функции.
2. Чекорите за отстранување на арсенот од изворите за пиење вода го намалија бројот на деца со канцери на кожа, црн дроб, мочен меур и бубрези.
3. Помалку деца кои живеат во урбани средини страдаат од астма благодарение на намалувањето на урбаното загадување.
4. Поголемата свест за влијанието на пасивното пушење врз здравјето на децата доведе до државни регулативи за јавни простори без чад (вклучувајќи училишта) и мотивирање на милиони возрасни да се откажат од пушењето.

Следни чекори за заштита на децата

Иако овие мерки веќе спасија десетици илјади животи, пред нас стојат уште значајни предизвици кои здравствените експерти, законодавците и родителите треба заедно да ги решаваат во следните години.

1. Токсини во водата за пиење

Иако безбедноста на водата е подобрена во изминатите децении, проблеми како олово во водоснабдувањето во Флинт, Мичиген, потсетуваат дека има уште работа. Отстранувањето на оловните цевки е само дел од проблемот, бидејќи токсините од земјоделството, грижата за тревниците и отпадот од лекови исто така ја загадуваат подземната вода.

Токсичните материи во воздухот, водата, почвата и затворените простори можат да му наштетат на мозокот во развој на детето

2. Чад од шумски пожари

Со климатските промени, потоплите и посуви услови ја зголемуваат опасноста од пожари, што може да изложи милиони деца на фини честички што ги оштетуваат белите дробови. Друг извор на честички: загадена почва со остатоци од ѓубрива и пестициди што ветерот ги разнесува во домовите и градовите, што може да предизвика или да ја влоши астмата кај децата.

3. „Вечни хемикалии“ (PFAS)

Овие хемикалии, присутни во пакувања за храна, нелепливи садови за готвење, облека и други производи, се прошириле во водата, почвата и затворените простори ширум светот. Истражувањата ги поврзуваат овие хемикалии со висок холестерол, ниска родилна тежина, промени во тироидната и црнодробната функција, проблеми со имуниот систем и канцери на бубрезите и тестисите.

4. Пестициди

Хемикалиите што се користат за контрола на инсекти, треви и штетници во земјоделството и јавните зелени површини, како глифосат, доживеаја десеткратно зголемување на употребата во последните децении. Ова може да го зголеми ризикот од Хоџкинов лимфом и други форми на рак. Исто така, складирањето вакви производи дома претставува ризик од труење за децата.

Создавање почиста околина: Сите сме дел од решението

Ако се чувствувате беспомошно, запомнете дека здравствените ризици создадени од луѓето можат да бидат решени од самите луѓе. Постојат начини да ги заштитиме воздухот, водата, почвата, зградите и инфраструктурата од токсините кои ги загрозуваат нашите деца и идните генерации.

Револуционерни закони, како Законот за чист воздух и забраната за PCBs, некогаш изгледаа невозможно додека моќен тим од здравствени експерти, законодавци и граѓани не се заложија за промени. Како родител, има многу нешта што можете да направите за да поддржите промени.

Што можете да направите како родител:

1. Гласајте според вашите вредности. Истражете каде кандидатите стојат во однос на законите за контрола на опасните хемикалии во воздухот, водата и почвата. Побарајте одговорност од локалните власти за квалитетот на водата, спречувањето на шумски пожари и употребата на пестициди на јавни простори како паркови и спортски терени.
2. Разговарајте со други родители. Формални или неформални кругови за разговор можат да помогнат да се шири свеста за овие прашања и да се истражат мали, секојдневни чекори што можат да направат разлика.
3. Поддржете ја еколошката правда. Оваа иницијатива се фокусира на децата кои се изложени на поголеми здравствени ризици бидејќи живеат во близина на извори на загадување, како електрани на јаглен или водоснабдувања со високи нивоа на арсен или олово. Често, овие се деца чии семејства немаат средства за да се преселат во почисти и поздрави места. Потребна е континуирана работа за да се обезбеди сите деца да имаат корист од мерките за контрола на загадувањето, и во САД и ширум светот.

Дневни активности што можат да го подобрат здравјето на вашето семејство:

1. Користете филтрирана вода за пиење и готвење. Системите за филтрирање на вода – од мали филтри за фрижидер до системи под мијалник – можат да ја заштитат вашата фамилија од загадувачи. Ако купувате флаширана вода за да избегнете контаминанти, разгледајте опции за достава на поголеми канистри за да го намалите загадувањето од пластика.
2. Внимавајте на предупредувања за PFAS. Избегнувајте производи направени со овие „вечни хемикалии,“ како нелепливи садови, одредена облека и други домашни производи.
3. Избирајте органски производи за контрола на треви и инсекти. Држете ги сите хемикалии за тревници, градини и домаќинство подалеку од децата. Подобра опција: проучете стратегии за интегрирано управување со штетници, кои се побезбедни и ја намалуваат потребата од синтетички пестициди.
4. Купувајте повеќе органска храна кога е можно. Ова е практичен начин да ги намалите остатоците од пестициди на овошјето и зеленчукот. Бидејќи млечните животни јадат култури одгледани со пестициди, органското месо и млечни производи се исто така добра идеја.
5. Консултирајте се со педијатар. Докторот на вашето дете е тука да ви помогне да ги разберете ризиците и да направите позитивни избори за целото семејство. (ААП)