Конзервите и шишињата газирана вода станаа сеприсутни во продавниците, рестораните, фрижидерите, па дури и во рацете на децата. Особено со овошни вкусови, многумина уживаат во овие газирани пијалаци како алтернатива без калории на засладените газирани сокови. Газираната вода може да биде дел од здравата исхрана за децата – особено во споредба со пиењето слатки сокови – но помалку е дефинитивно повеќе, вели Ејми Рид, педијатриски диететичар и портпарол на Академијата за исхрана и диететика.
Што е газирана вода?
Во принцип, газирана вода е вода со меурчиња. Овој пијалак има многу имиња, вклучувајќи сода, газирана вода, кисела вода. Може да се купи во шишиња или лименки. Различни газирани води имаат повеќе или помалку гас. Тие можат да бидат обични или обогатени со разни ароми, сол (натриум) и други минерали. Некои напивки со меурчиња имаати и кофеин или други состојки кои ја зголемуваат енергијата или хранливоста.
Видови газирана вода
Постојат четири вообичаени типови на газирана вода, вели Рид. Тоа се:
- Кисела вода, сода: Ова е вода која е газирана со гас јаглерод диоксид (C02) и содржи натриум и дополнителни минерали.
- Ароматизирана кисела вода: Тоа е вода со додаден гас, но без додадени минерали. Често се додаваат вкусови, како овошје или билки.
- Газирана минерална вода: Карбонизацијата во минералната вода доаѓа од природен извор или бунар. Овој тип на газирана вода содржи и минерали, како што се натриум, магнезиум и калциум. Понекогаш се додава дополнителна карбонизација за да се зголемат меурчињата.
- Тоник вода: Тоникот е газирана вода која содржи минерали, како натриум. Се додава и кинин. Кининот има горчлив вкус, па се додава шеќер за да се балансира вкусот.
Предности и недостатоци на газираната вода
Општо земено, користењето на газирана вода има и предности и недостатоци. Негативните страни на овие пијалаци може да бидат засилени кај малите деца, особено кога се консумираат во големи количини. Како резултат на тоа, многу лекари, нутриционисти и стоматолози препорачуваат целосно да се избегнуваат овие пијалаци – или да се ограничат на повремено консумирање.
Главниот плус на газираната вода е тоа што не е засладена напивка. Газираната вода нуди уживање во шумлив пијалак без шеќер и калории.
Овој факт е важен бидејќи зашеќерените пијалаци, вклучувајќи сокови, спортски пијалаци, се голем двигател на растечката епидемија на обезност кај децата. Во овој контекст, замената на зашеќерените напивки со газирана вода може да се смета за победа. Бидете свесни дека нутритивниот дефицит може да се развие доколку газираните пијалоци ги заменат поздравите опции, како што се млекото и водата. Во идеален случај, овие опции би требало да бидат главни напивки во типичната детска исхрана, вели Рид.
„Мој совет е да размислувате за газирана вода како за деликатес“, вели Мери Хејс, доктор на науки, педијатриски стоматолог во Чикаго, Илиноис и портпарол на Американската стоматолошка асоцијација (ADA). Малку е веројатно дека повремената употреба што не станува вообичаена ќе биде проблем, додава таа. Во меѓувреме, честото пиење на овие пијалаци на крајот може да има негативни ефекти врз исхраната, јачината на коските и здравјето на дигестивниот систем, вели Џонатан Шенкин, доктор на науки, педијатриски стоматолог во Аугуста, Мејн.
Влијание врз исхраната
Сè на сè, замената на засладените газирани сокови со незасладена газирана вода е подобар избор, вели Рид. Но запомнете дека газираната вода сама по себе не нуди никакви нутритивни предности. Огромен потенцијален недостаток од давањето на овие пијалаци на децата е ризикот дека тие ќе ги пијат почесто наместо поздрави опции, како што се млекото, немасните протеини, овошјето и зеленчукот.
Газираната вода може да го зголеми чувството на ситост кај детето. Ова може да доведе до намален апетит за храна богата со хранливи материи бидејќи нивниот стомак е мал. Ако на малите деца им се дава газирана вода наместо негазирана вода, повеќе нема да им се допаѓа вкусот на обичната вода, која е важна за здрава хидратација, предупредува д-р Шенкин. Покрај тоа, некои газирани води имаат висока содржина на натриум.
„Ако детето пие големи количини газирана вода, родителите треба да ја изберат онаа со најмалку натриум“, препорачува Рид.
Запомнете, Американската академија за педијатрија (ААП) ја нагласува важноста на поттикнувањето на децата да избираат обична вода кога се жедни. Идеално, децата од 1 до 3 години треба да пијат 4 чаши вода или млеко дневно, од 4 до 8 години им требаат 5, а на постарите од 7 до 8 чаши дневно.
Влијание врз забите и коските
Газираната вода е малку кисела, па прекумерната консумација може да го измие калциумот и да доведе до оштетување на густината на коските, што влијае и на коските и на забите. Ова влијание може да се ублажи со избирање опции без вкус, бидејќи аромите како цитруси често додаваат поголема киселост, вели д-р Жан Бошамп, педијатриски стоматолог во Кларксвил и претседател на Американската академија за детска стоматологија (AAPD).
„Ако вашето дете ќе пие газирана вода со вкус“, вели д-р Бошам, „нека ја пие за време на оброците, бидејќи киселоста ќе се разреди со храната што ја јаде“. Покрај тоа, многу комерцијално достапни пијалаци, како што се спортските пијалоци, се исто така кисели и потенцијално штетни за забите. Не сакаме децата да пијат газирани пијалаци, но запомнете дека овие пијалаци имаат и негативна компонента на киселост и штетат на забите.
Влијание на варењето
Газираните пијалаци имаат различни ефекти врз варењето. Во некои случаи, може да го олесни вознемирениот стомак, а има дури и некои мали студии кои покажале дека газираната вода може да помогне во ублажување на запек. Но, прекумерното пиење газирана вода може да предизвика стомачни проблеми, особено кај малите деца.
“Газираните пијалаци предизвикуваат голтање на воздухот, што предизвикува гасови. Секое дете може да реагира различно. Ако вашето дете се жали на зголемени гасови, надуеност или прекумерно подригнување, можеби ќе треба да го намали внесот на газирана вода”, советува Рид. Дополнително, ако вашето дете има алергии на храна, погледнете го изворот на кој било аромат, советува Рид. Често состојките се наведени на етикетата на храната.
„Сметам дека колку подолго ја одложувате употребата на газирани пијалаци, толку подобро, бидејќи тогаш децата не се навикнуваат на нив и подоцна сакаат сè повеќе и повеќе нездрави газирани пијалаци“, вели Тања Алтман, педијатар кој работи во Калабасас, Калифорнија.
Рид препорачува родителите „газираната вода да ја третираат како овошен сок“ кога одлучуваат за соодветни количини, а не за неа да размислуваат како за замена за вода.