Аутизмот е пореметување кое почнува во раното детство и попречува многу аспекти во развојот, правејќи го детето неспособно да воспостави социјални односи и комуникација на вообичаениот начин.
Што е причина за аутизам?
Пред педесетина години се сметало дека аутизмот го предизвикува неадекватна нега на детето од страна на родителите. Но, се покажало дека ова мислење е погрешно. Современите медицински истражувања укажуваат на јасни биолошки причини за аутизам и тоа значи дека родителите повеќе не треба да се обвинуваат себе. Биолошките причинители вклучуваат генетски фактори, вирусни инфекции, компликации за време на бременоста и породувањето кои може да предизвикаат суптилни мозочни компликации. Често е придружуван со знаци на невролошко оштетување, ментална ретардација и одредени патолошки состојби (на пр. епилепсија). Фактот дека аутизмот еднакво често се открива во различни култури укажува дека социјалните фактори, малку веројатно се причинители на пореметувањето.
Дали децата со аутизам потекнуваат од одредени социјални слоеви?
Истражувањата покажале дека ова пореметување подеднакво често се среќава во сите социјални слоеви. Исто така, се јавува и во сите култури. Податоците за зачестеноста на пореметувањето од различни земји укажува на тоа дека кај 2 до 4 деца на 10.000 жители ќе се развие аутизам, а од тоа кај 3 до 4 момчиња на едно девојче.
Дали децата со аутизам имаат нормална интелегенција?
Постои мислење дека децата со аутизам имаат нормална интелегенција. Меѓутоа, факт е дека кога ќе се применат тестови за интелегенција, околу две третини од децата добиваат резултати под нивото на просекот.
Како се поставува дијагнозата?
Аутизмот е бихевиорален синдром, што значи дека постои група на абнормални форми на однесување. Дијагнозата аутизам се поставува само тогаш кога постои група од три клучни типови на однесување:
- Абнорамални социјални односи и социјален развој
- Неспособност за развивање на нормална комуникација
- Интересот и активностите на детето се оскудни и повторувачки
За да се постави дијагноза, неопходно е сите три симптоми да се јават заедно и тоа до 36. месец од животот на детето.
Како да се препознаат знаци на аутистично пореметување?
- Кај препознавањето на аутизмот најзначаен алармен сигнал е неспособноста за воспоставување на социјални односи со другите луѓе. Таквото однесување се опишува со зборовите “Изгледа како да се повлекува во својата школка и живее само со себе“ или “Кога ќе влезе во соба, воопшто не ги забележува луѓето и веднаш им приоѓа на објектите“… Изостанокот на контакт со поглед, однесувањето кон луѓето како да се предмети, отсуство на однесување ускладено со културните норми, отсуство на разбирање на чувствата на останатите и реагирање на промените на рутината се карактеристични знаци на аутистично пореметување.
- Освен наведените потешкотии во социјалните односи, потешкотиите со јазикот претставуваат втора голема група на проблеми. Тоа се абнормалности на говорот, од типот ехолалија (зборови или фрази кои детето ги повторува непосредно откако ќе ги слушне), метафоричен говор, спојување зборови.
- Трето подрачје кое овозможува рано препознавање на аутизмот е отсуството на имагинација, кое е врзано со опсесивно однесување. Овие повторувачки однесувања се впечатливи, ригидни и упорни.