Родителите знаат колку е тешко да се натера детето да направи нешто веднаш, без повторување или расправија. Ситуациите кога детето нема да послуша од првпат, а реагира дури кога родителот ќе се подигне тон, им се познати на многумина. Но, според зборовите на психијатарката и семејната терапевтка д-р Сју Варма, постои начин како да се избегнат фрустрациите и да се постигне соработка без конфликт.
Д-р Варма наведува четири проверени методи кои ги користат стручњаците и кои можат да му помогнат на секој родител да изгради подобра комуникација со децата — мирно, јасно и со поголемо меѓусебно разбирање.
Техника XYZ: Јасно и без обвинувања
Д-р Варма препорачува користење едноставна формула која помага да се изрази чувство без обвинување: „Во ситуацијата X, кога ти направи Y, се чувствував Z.“
Пример: „Кога те замолив да го средиш масата, а ти отиде во својата соба, се почувствував невидливо и непочитувано.“
Оваа техника им помага на родителите да се фокусираат на конкретно однесување наместо да ги етикетираат децата или да користат генерализации како „Никогаш не помагаш“. Овој пристап го намалува одбранбениот став и отвора простор за искрен разговор.
Сендвич пристап: Критика обвиткана со пофалба
Д-р Варма советува да се користи методот познат како „сендвич пристап“, каде конструктивната критика се става помеѓу две позитивни пораки. Прво оди пофалба, потоа совет или упатство, а сè завршува со зборови на поддршка.
Пример: „Забележав колку се трудиш во училиште. Планирањето однапред би ти помогнало уште повеќе. Треба да бидеш горд на себе, така продолжи.“
Овој пристап го јакне самодовербата кај детето и испраќа порака дека љубовта и прифаќањето не зависат од однесувањето.
Хумор и јазикот на младите: Пат кон полесна поврзаност
Децата често позитивно реагираат на хумор, а користењето на нивниот јазик може да биде мост кон подобра комуникација. Дури и кога родителите не го користат сленгот совршено, обидот се цени.
Дозволете им на децата да учествуваат во донесувањето одлуки
Еден од најефикасните начини за поттикнување одговорност кај децата е вклучување во поставување правила. Д-р Варма истакнува дека кога децата ќе почувствуваат дека имаат збор во договорите, без разлика дали станува збор за домашни обврски или време за спиење, поголема е веројатноста дека ќе ги почитуваат тие правила.
Мали победи сепак се победи
Д-р Варма заклучува дека родителството не е трка за совршенство, туку процес кој бара разбирање и постепени подобрувања. Дури и кога децата одговараат со вртење очи или иронија, мала промена во однесувањето, дури и привремена, е знак дека комуникацијата функционира.
Со практика, разбирање и трпение, можно е да се изгради однос заснован на меѓусебно почитување, каде што и родителите и децата се спремни да слушаат и да учат.
