♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦
Човештвото веќе со векови знае дека некои супстанции во мали количини можат да бидат лек, а во поголеми – отров. Дури и водата може да биде отровна ако се консумира во прекумерни количини.
Токму овој факт, кој говори дека дозата одредува колку е нешто смртоносно или не, би можел да се примени и на коронавирусот. Имено, во научните кругови веќе подолго време се дискутира за тоа дека дозата на вирусот на која е изложено лицето е всушност клучна за тоа дали некое лице воопшто ќе се инфицира, дали ќе има лесни симптоми или тешка форма на болеста COVID-19.
Секоја личност има различен праг на толеранција. Некој кој има проблеми со имунитетот или е под стрес, му треба помала доза од вирусот за да се зарази во споредба со некој кој е во добра здравствена состојба
Д-р Моника Ганди и д-р Џорџ Радерфорд од Одделот за епидемиологија на Универзитет во Калифорнија се автори на интересен труд објавен во „New England Journal of Medicine“. Во нивниот труд истакнуваат дека носејќи маска, лицето кое е изложено на вирусот ќе добие помала доза на вирусни честички, со што ќе се избегне развој на болеста, но сепак ќе се стимулира имунолошкиот систем на реакција. Ова може да објасни зошто поединци никогаш не се разболеле, а сепак, развиле антитела поврзани со инфекција со коронавирус
Како што објаснува за Си-Ен-Ен професорот по биологија на Универзитетот во Масачусетс, Ерин Бромаж, идејата за тоа дека е потребна одредена количина на патоген како би се заразил организмот, се покажала точна за некои други вируси како грип или варичела.
„Ако изложите животно на мала доза на вирус, тоа ќе успее да и се спротивстави на инфекцијата без да ја развие болеста. Но, ако го изложите на поголема количина, организмот ќе се зарази и животното ќе се разболи. Дозата, во тој случај, станува многу важна“, истакнува Бромаж.
Логиката е многу едноставна – не ви треба специфична честичка на вирусот за да ја инфицира клетката, ако имате голем број на вирусни честички, една ќе успее да се пробие до клетката и да започне инфекцијата.
Но, Бромаж предупредува дека не е клучна само количината на вирус на која е изложено едно лице еднократно, туку и збирот на количините на кои е изложено во тек на одредено време.
Ова би можело да објасни зошто е медицинскиот персонал на удар. Затоа што е изложен на високи дози или затоа што е во средина каде што е постојано изложен на вирусот, па дозата постојано се зголемува?, прашува Бромаж.
Затоа, епидемиолозите, при проценката предвид го земаат и времето поминато во близок контакт со заразено лице, односно во ризична ситуација. Во моментов, „златниот стандард“ е до 15 минути, но тоа може да значи и неколку пократки средби, кои заедно сочинуваат 15 минути.
Сепак, научниците откриваат сè повеќе докази дека не е клучен само вирусот, туку и лицето што го заразува.
„Секоја личност има различен праг на толеранција. Некој кој има проблеми со имунитетот или е под стрес, му треба помала доза од вирусот за да се зарази во споредба со некој кој е во добра здравствена состојба“, предупредува Бромаж.
Кога сето ова ќе се собере, шансата некој да се зарази зависи од психологијата на потенцијалниот пациент, но и од неговото однесување и навики (како што се пушење, здрава исхрана, физичка активност и сон).
Но, проблемот е наоѓање на точното сценарио што доведува до инфекција.
„Едноставно, не можеме да ја проучуваме точната доза на вирус што некого ќе разболи, бидејќи тоа е целосно неетички“, предупредува инфектологот и професор по медицина на Универзитетот во Калифорнија, д-р Моника Ганди. Имено, ова би значело дака би требало да ги изложиме луѓето на се поголеми дози на вирусот за да откриеме како и кога се појавува инфекцијата.
„Можеме да се обидеме со животни и да добиеме одредени податоци, но за луѓето – за жал, нема да можеме, вели д-р Ганди.
Магична комбинација
Засега научниците можат само да претпоставуваат колку време е потребно некој да биде изложен на вирусот за да се зарази. Сепак, луѓето можат да ја намалат таа изложеност ако носат заштитни маски. Докажано е дека тие ја намалуваат дозата на вирусот што продира во една личност, но и која заразеното лице ја шири околу себе.
А доколку ја намалиме дозата на вирусни честички во нашата близина, ќе ја намалиме и можноста самите да се разболиме. Покрај тоа, научниците сметаат дека изложеноста на мала доза на вирусот може да го поттикне имунолошкиот систем на реакција, без развивање на болеста. Слично како што прави вакцината, а тоа може да се покаже клучно за да се стави крај на пандемијата.
Засега научниците можат само да претпостават колку време е потребно некој да биде изложен на вирусот за да се зарази. Но луѓето можат да ја намалат таа изложеност ако носат заштитни маски
Токму д-р Ганди и д-р Џорџ Радерфорд од Одделот за епидемиологија на Универзитет во Калифорнија се автори на интересен труд објавен во „New England Journal of Medicine“. Во нивниот труд истакнуваат дека носејќи маска, лицето кое е изложено на вирусот ќе добие помала доза на вирусни честички, со што ќе се избегне развој на болеста, но сепак ќе се стимулира имунолошкиот систем на реакција.
Ова може да објасни зошто поединци никогаш не се разболеле, а сепак, развиле антитела поврзани со инфекција со коронавирус.
Но, проблемот е во тоа што луѓето не можат да ја знаат количината на вирусни честички на кои се изложени, како ни колку вирусни честички им се потребни за да развијат антитела, но да не се разболат од COVID-19. Затоа, д-р Ганди и нејзиниот тим го повторуваат она што веќе треба да биде „нормално“ за сите нас: ОДРЖУВАЈТЕ СОЦИЈАЛНА ДИСТАНЦА, ЧЕСТО МИЈТЕ ГИ РАЦЕТЕ И НОСЕТЕ ЗАШТИТНА МАСКА.
