Секој родител сака најдобро за своето дете. Но во моменти на замор, фрустрација или грижа, лесно излетуваат реченици како:
- “Остави, не знаеш ти ништо!“
- “Угледај се на брат ти!”
- “Цел ден ништо не си направил/а!”
Иако мислиме дека на овој начин ги мотивираме, ваквите зборови често оставаат длабоки емоционални последици. Децата не ја слушаат само пораката – тие ја впиваат и емоцијата, тонот и односот. Затоа, важно е да научиме како да критикуваме без да повредиме.
Критиката што повредува
Психолозите предупредуваат: Кога критиката е насочена кон личноста, а не кон однесувањето – таа омаловажува.
Фрази како “глупав си”, “мрзлив си”, “ништо не знаеш” го разнебитуваат самопочитувањето на детето. Наместо да го насочат, тие создаваат емоционална болка и збунеост. Детето не разбира што точно згрешило – само учи дека не е доволно добро.
Критикувајте однесување, не личност
Ако детето направило грешка, кажете:
🔸 “Овој пат не беше во ред тоа што го направи.”
🔸 “Знам дека можеш подобро, ајде да размислиме што можеше да направиш поинаку.”
Со ова покажувате дека:
- верувате во него,
- го гледате како добра личност,
- му давате простор да се поправи, наместо да се чувствува осудено.
Критика со почит
Пред да зборувате:
- Смилете се.
- Размислете што е навистина важно.
- Фокусирајте се на конкретното однесување.
Дури и кога детето прави сериозна грешка, критиката може да дојде со љубов и поддршка, наместо со карање и навредување.
Децата се огледало на нашите зборови. Ако ги градиме со почит, тие ќе пораснат самоуверени. Ако ги удираме со осуда – ќе пораснат со сомнеж во себе.
