Сите родители го сакаат најдоброто за своите деца. Се трудиме да им го дадеме она што ние не сме го имале, да ги заштитиме од грешки и да ги подготвиме за живот. Но, во таа намера понекогаш ненамерно правиме нешто што остава трага. Ваквите ситни траги во детската психа подоцна можат да станат сила, но и пречка. Ви пренесуваме пет од најчестите родителски грешки и совети како да ги поправите уште денес.
1. “Ништо нема да биде од тебе!”
Зборовите имаат моќ, а кога доаѓаат од родители, особено болат. Кога ќе му кажете на детето дека е мрзеливо, неспособно или дека поради него ви е тешко, тоа не го доживува како ваша фрустрација, туку како конечен суд за себе.
Пример: Девојче гордо и покажува на мајка си цртеж на кој работела цела вечер. Мама само фрла поглед и коментира: „Какви чкртаници се тоа? и се враќа на мобилниот. Девојчето никогаш повеќе не ја покажува својата работа.
Како да се поправи? Наместо да го критикувате резултатот, пофалете го трудот: „Навистина си се потрудила! Кажи ми што си нацртала“.
2. Давање ветувања што не ги исполнувате
Кога ќе кажете „Ќе дојдам на твојата приредба“ и не се појавувате, вашето дете не го гледа тоа како неважна промена на планот. Тоа го доживува како предавство.
Пример: Петар вежбал еден месец за училишната претстава. Кога излегол на сцената, неговите родители ги немало. Заклучил: „Не им е гајле“. И повеќе не ги повикал.
Како да се поправи? Бидете искрени. Ако знаете дека не можете да дојдете, кажете: „Нема да успеам, но кажи ми како можам да те поддржам“.
3. „Престани да плачеш, не е ништо!“
Со смирување на овој начин, ние всушност им кажуваме на децата дека нивните чувства се неважни. И со текот на времето, тоа може да им отежне да ги изразат своите емоции.
Пример: Маша плаче поради скршена играчка. Мама вели: “Ајде, тоа е само кукла!” Но, на Маша тоа е нејзината најдобра пријателка со која споделува тајни.
Како да се поправи? Признајте ја емоцијата: „Знам дека си тажна. Ајде да се обидеме да ја поправиме“.
4. Споредби со други
„Види колку е уреден брат ти, а ти…“ е пример за реченица која не ги мотивира децата, туку ги прави да се чувствуваат помалку вредни.
Пример: Марко постојано слуша дека сестра му е „паметна“, а тој е „мрзлив“. Во него се развива љубомора и верување дека не е доволно добар.
Како да се поправи? Споредете го детето единствемо само со себе: „Денес направи многу подобра работа со домашната задача отколку минатиот пат. Браво!
5. “Прави како што ти кажувам!”
Кога не им објаснуваме на децата зошто бараме од нив да направат нешто, не им даваме можност да разберат и да научат.
Пример: Таткото инсистира неговиот син да ја изеде супата. Детето прашува зошто, а одговорот е: „Затоа што јас велам така“.
Како да се поправи? Објаснете му на вашето дете: „Супата ти дава енергија и ти помага да останеш здрави. Ајде да пробаме неколку лажици, па потоа ќе видиме што ќе јадеме понатаму“.
