Зборовите што ги кажуваат родителите можат да имаат огромен ефект врз децата. Иако сме претежно свесни за ова, па затоа се трудиме да водиме сметка што кажуваме, да ги избираме зборовите, начинот на кој зборуваме, секако не можеме да бидеме свесни за влијанието на сè што кажуваме.
Едно прашање што и родителите и околината често им го поставуваат на децата кога се уште се мали, а кое се смета за донекаде вообичаено во земјава, всушност треба да се избегнува.
„Што ќе бидеш кога ќе пораснеш?“ е прашање што го поставуваме на децата лесно, а експертите предупредуваат дека може да има негативни ефекти за кои дури и не размислуваме. Проблемот не е само во зборовите, туку и во начинот на кој тие зборови ја дефинираат имагинацијата и очекувањата на децата.
Зошто не треба да му го поставите ова прашање на детето?
- Го сведува неговиот идентитет на работа – фокусот се става само на еден аспект од иднината, игнорирајќи ги другите аспекти на личен раст.
- Го зголемува притисокот – детето може да чувствува притисок да го даде „точниот“ или прифатлив одговор.
- Наметнува нереални очекувања – многу деца како одговор даваат некои недостижни соништа, ризикувајќи фрустрација кога ќе сфатат дека не сè ќе се оствари.
Психолошки ризици за самодовербата и растот
Разговорот за идна кариера на возраст кога детето игра и треба да биде единственото нешто што го има на ум, може да влијае на неговата перцепција за себе и да доведе до анксиозност.
- Чувство на несоодветност – ако немате подготвен или барем „тоа е навистина убаво да се чуе“ одговор
- Губење на спонтаност и креативна љубопитност
- Идентитет изграден врз идејата за корисност и успех, наместо самооткривање
Поинаков пристап
Не е дека воопшто не треба да разговарате за иднината со вашето дете, туку начинот на кој го правите тоа е важен. Наместо да прашувате „што сакаш да бидеш кога ќе пораснеш“, фокусирајте се на неговите страсти, желби, на она што моментално го ужива.
Алтернативни прашања:
- Во што најмногу уживаш овие денови?
- Која игра би сакале да ја измислиш
- Што те прави среќен и ти ја буди љубопитноста?
Овие прашања ќе им помогнат на децата подобро да се запознаат себеси без никакво осудување.
Во сето ова, многу е важно да не го корегирате одговорот на детето, ниту да го омаловажувате на кој било начин; поддржете го секој сон на детето, дури и оној што ви изгледа недостижен; помогнете му да се истражи себеси без осудување.
