Во соседна Србија неодамна беше регистриран првиот увезен потврден случај на мајмунски сипаници, а за заштитата од овој вирус зборуваше и истакната српска професорка д-р Ана Глигиќ, вирусолог.
Познато е дека на почетокот мајмунските сипаници личат на грип – треска, малаксаност, главоболка, болки во мускулите, отечени лимфни јазли, замор. Потоа, по два до три дена се појавува осип, што е клучен симптом. Осипот обично прво се појавува на лицето, а потоа се шири и на остатокот од телото. Создава плускавци и красти
„Ние сме можеби и последната земја која имала масовна вакцинација против вариола вера, а таа вакцинација штити и од мајмунски сипаници – и само таа вакцина заштитува. Луѓето кои ја примиле може да се разболат, исто како и по секоја друга вакцина, но ќе имаат поблага клиничка слика и нема да им треба болничко лекување, а можеби и нема ни да знаат дека ја преживуваат болеста. Тоа е сега предноста на Србија и на оние што се вакцинираа во 1972 година“, изјави за „Новости“ вирусологот Ана Глигиќ, која како директорка на „Торлак“ ја спречи епидемијата на вариола вера во тогашна Југославија.
Со оглед на тоа што Светската здравствена организација во 1980 година објави дека веќе нема опасност од вариола вера, поради што тогаш беше прекината задолжителната вакцинација, генерациите родени после 1980 година се целосно незаштитени, вели Глигиќ.
Но, и покрај тоа, важно е да се знае дека болеста во повеќето случаи не е опасна. Д-р Глигиќ прави споредба со короната, па напоменува дека за разлика од короната која преминала од диви животни на луѓето и мутирала станувајќи се позаразна и создавајќи потешка клиничка слика, вирусот што предизвикува мајмунски сипаници припаѓа на ДНК вирусите, па поради еволутивната сродност на мајмуните и човекот нема да мутира.
„Вирусот нема потреба да се прилагодува на луѓето, но може да зајакне, не дај Боже, па да добие на вирулентност. Не е опасен кога ќе премине од мајмун на човек, но ако премине од човек на човек, ситуацијата може да се промени. Доколку човек кој допатувал од Германија се заразил од човек, веќе е направен еден скок, па поради следниот, а потоа и следниот, вирусот би можел да добие на јачина“, забележува Глигиќ.
Симптоми
Неодамна, проф. д-р Јован Ранин, инфектолог, зборуваше за карактеристичните симптоми на оваа болест и објасни како можеме да ја разликуваме од некои други.
„Симптомот што ги разликува мајмунските сипаници од, на пример, сифилис или херпес е покачената телесна температура. Температурата не се јавува ниту кај сифилисот, ниту кај херпесот, а карактеристична е за мајмуните сипаници“, објасни проф. д-р Јован Ранин и додаде: „Освен температурата, тука се и општата слабост, како и осипот“.
Значи, комбинацијата на температура и осип е сигурен знак за тревога.
Сепак, првите симптоми на мајмунски сипаници е лесно да се измешаат со нешто друго. Од инфекцијата до почетокот на симптомите обично поминуваат околу десет дена, а симптомите најчесто траат две до четири недели.
Познато е дека на почетокот сè личи на грип – треска, малаксаност, главоболка, болки во мускулите, отечени лимфни јазли, замор. Потоа, по два до три дена се појавува осип, што е клучен симптом. Осипот обично прво се појавува на лицето, а потоа се шири и на остатокот од телото. Создава плускавци и красти.
„Има и потешки случаи кај кои настапува слабост на бубрезите и црниот дроб, виталните органи се загрозени, што е многу опасно, но за среќа ретко. Во исто време, оваа ситуација се разликува од Ковидот затоа што имаме лек, а за Ковид немавме во првата година. Дополнително, таа инфекција ја знаеме од пред 50, 60 години. Имаме решение, и терапевтско и превентивно“, вели проф. д-р Ранин за „Нова.рс“.
