ПИШУВА: Проф. д-р Велибор Тасиќ
педијатар – нефролог, доктор по медицински науки
♦♦♦♦♦♦♦
Гломерулонефритис – воспаление на бубрезите
Гломерулонефрит или воспаление на бубрезите најчесто е постинфекциозен, значи се јавува после некаква инфекција. Кај нас е стрептокок, сме имале епидемии на постстрептококен гломерулонефрит кога сме примале и по сто дечиња во болницата, некаде во осумдесетите години на минатиот век.
Денеска тоа е веќе минато. Дури и ние како медицински професионалци понекогаш не го препознаваме на време. Настанува после инфекција на гуша или на кожа со т.н. бета-хемолитички сој на стрептокок. Стрептококот може да направи две компликации, компликација на срце наречена ревматска треска или компликација на бубрезите наречена гломерулонефритис.
Што се случува кај гломерулонефритисот? Кај гломерулонефритисот детето одеднаш од полно здравје престанува да мокри или многу ја намалува диурезата (24-часовно количество на измокрена урина), понатаму се јавуваат отоци и се појавува покачен крвен притисок – хипертензија. Отоците некогаш не мора да се видливи, некогаш се околу очите т.н. периорбитални едеми, коишто се воочливи наутро и во тек на денот може да ги снемува, некогаш толку се распределени рамномерно што не мора да бидат забележени од страна на родителите, дури родителите и се радуваат велејќи како детето одеднаш им се здебелило. Практично кај него дошло до акумулација на вода и сол, односно до т.н. едеми, отоци.
Кај еден процент на деца може да дојде и до загрозување на бубрежната функција и до откажување на бубрезите. Сепак, се работи за многу мал процент на деца кај кои доаѓа до откажување на бубрежната функција и потреба од заместителна терапија преку дијализа. Дијализата како метода се користи во ретки случаи.
Постстрептококниот гломерулонефрит се карактеризира со добар клинички тек. Доколку болеста рано се препознае и доколку детето навреме се хоспитализира, се применат едноставни диетални мерки, а пред се тоа е редукција на внес на вода и течности и сол, значи се забрануваат солени храни, се она што е конзервирано, сирења, сувомесни производи… Децата се воглавно на една диета со јаглехидрати и маснотии, значи се избегнува се што е солено, особено ајвари, зимници итн. Понатаму се даваат лекови за измокрување и се спречува настанувањето на компликации.
Кај многу мал процент на деца – 1%, болеста прогресира, галопира, рапидно прогресивен гломерулонефритис каде што доаѓа до комплетно влошување на бубрежната функција и тие деца стануваат зависни од дијализа
Кои се компликациите? Пред се, тоа се оптеретување на кардиоваскуларниот систем со белодробен едем, којшто може да се заврши и фатално, понатаму азотемична форма каде што доаѓа до тотално престанување на мокрењето и силно наголемување на деградационите продукти од азотниот метаболизам како што се уреата, креатинот, мочната киселина. Трета форма е т.н. форма на хипертензивна енцефалопатија каде што притисокот може стравотно да се зголеми и детето да загуби свест, да пројави епилептични напади или други невролошки испади, коишто исто така може да завршат фатално.
Доколку болеста се препознае рано, се започне со соодветен третман, пред се, редукција на течности и сол, се даде терапија за намалување на крвниот притисок – со тоа оздравувањето е многу брзо, за една, две до три недели. Кај многу мал процент на деца – 1% болеста прогресира, галопира, рапидно прогресивен гломерулонефритис каде што доаѓа до комплетно влошување на бубрежната функција и тие деца стануваат зависни од дијализа. За среќа, тоа е многу мал процент на деца.
Повеќе од истиот автор, Проф. д-р Велибор Тасиќ:
♦ Крв во урина – ургентна ситуација која внесува немир и страв кај родителите
♦ Ако еден од родителите имал ноќно мокрење, детето има 50 отсто шанси за истото
