Родителите играат клучна улога во обликувањето на емоционалниот развој на децата. Иако намерите често се добри, одредени фрази и постапки може ненамерно да предизвикаат чувство на срам кај децата. За разлика од чувството на вина, кое е поврзано со конкретно однесување, срамот е подлабок и може да има долготрајни ефекти врз сликата за себе на детето. Едукаторот за родителство и психолог Џејми Блох споделува кои токсични навики родителите честопати несвесно ги практикуваат.
- Критикување наместо поправање: „Реченици како „Зошто си толку несмасен/а?“ наместо да се фокусираат на конкретно однесување, можат да ги наведат децата да мислат дека не се доволно добри“, истакнува Блох.
- Споредување со другите: Споредувањето со браќата и сестрите или пријателите може да создаде чувство на несигурност и несоодветност наместо да поттикнува раст.
- Користење јазик што предизвикува срам: Изјави како „Што не е во ред со тебе?“ можат да ги натераат децата да поверуваат дека проблемот е нивниот идентитет, а не нивното однесување.
- Повлекување љубов или внимание како казна: Игнорирањето или одбивањето да се зборува додека децата не се извинат може да предизвика чувство на напуштеност и несигурност.
- Преголеми очекувања: Постојаното барање совршенство и нагласување на резултатите наместо трудот може да создаде страв од неуспех кај децата.
„Нашите зборови и постапки се моќни алатки во обликувањето на развојот на децата, но понекогаш, и покрај најдобрите намери, можеме ненамерно да предизвикаме чувство на срам. За разлика од вината, срамот создава длабоко чувство на ‘не сум доволно добар/а’, што може да има долгорочни последици на емоционалното и психолошко здравје на децата. Значи, практикувањето на свесна комуникација може да создаде охрабрувачка средина која поттикнува раст, самодоверба. Свесноста за тоа како разговараме со децата е од клучно значење бидејќи тоа директно влијае на нивната емоционална отпорност и севкупниот развој“, заклучува Блох.
