„Типичната сезона кога владее оваа инфекција е зимата, односно од ноември до април, но не се исклучени ниту другите месеци. Инфекцијата се јавува многу лесно бидејќи вирусот се наоѓа во околината, лесно се пренесува, а заразноста е голема. Пренесувањето е повеќекратно: преку контакт со валкани раце (по контакт со столица или контаминирани предмети), но и по капков пат (воздух). На неизмиени раце, вирусот може да преживее неколку часа, а на контаминирани предмети и во намирници и повеќе денови. Покрај тоа, за инфекција е потребна мала количина на вирусот. Кога вирусот ќе бвлезе во организмот, се размножува во тенкото црево, предизвикува симптоми и се излачува во столицата. Секој контакт со столицата носи ризик за пренесување на вируот. Затоа е исклучително важно да се внимава на хигиената на рацете и облеката, но и сите површини и играчки што го опкружуваат детето за да се спречи ширење на инфекцијата. Сепак, поради високата заразност и можноста за пренос по капков пат, дури и добар стандард и хигиенско ниво не може целосно да го искорени вирусот, па инфекцијата се јавува и во развиените земји. По некое заболување, имунитетот е краткотраен и нецелосен, па детето може повторно да се разболи“, објаснува д-р Алемка Јаклин Кекез, специјалист педијатар гастроентеролог.
Најголем број хоспитализации меѓу доенчињата
„Инфекциите најчесто се јавуваат во колективите (јасли и градинки) и во болничките оддели, а најподложни се доенчињата и малите деца. Според некои проценки, до петгодишна возраст, дури 95 отсто од децата заболуваат од ротавирусна инфекција барем еднаш. Во Европската Унија, тоа значи годишно 3,6 милиони пациенти, од кои повеќе од 80.000 пациенти бараат и болничка нега.
Од контакт со вирусот до развој на болеста, потребни се од 12 часа до четири дена. Болеста обично се манифестира како повраќање и дијареа со температура, болки во стомакот и недостаток на апетит. Времетраењето варира од четири до 14 дена. Тежината на клиничката слика исто така варира. Додека некои имаат благи симптоми, други интензивно повраќаат, имаат висока температура и чести течни столици, што може да предизвика дехидрација и пореметување на електролитите. Тоа е и најсериозната компликација, која може да биде толку тешка што е неопходна интравенска рехидратација за да се спречи циркулаторен колапс како и смртен исход, што за жал е можно. Според статистичките податоци, и покрај достапната грижа, околу 200 деца годишно умираат од ротавирус во Европската унија. Најризични за тешка клиничка слика и дехидрација се изложени доенчињата. Најмладите не само што често имаат поинтензивни симптоми, туку и побрзо им се нарушува водената и електролитичката рамнотежа. Затоа, најголем број хоспитализации има во доенечката возраст“, посочува д-р Јаклин Кекез.
Најважно е да се спречи дехидрација
“За време на болеста најважно е да се одржува добрата состојба на детето и да се спречи дехидрација. Поради тоа, потребно е надоместување на течностите, но и електролитите кои засилено се губат. За рехидратација најдобро е да се даваат препарати за орална рехидратација растворени во вода, кои содржат шеќер и електролити, односно имаат подобар состав од чајот или чистата вода. Но, ако детето не сака ОРС, понудете му течност што ја сака, со исклучок на сокови и газирани пијалаци, оти тие ја влошуваат дијареата. Најдобро е да се дава течност често, во мали количини, особено ако детето повраќа. Ако детето цица, пожелни се почести подои бидејќи на тој начин се спречува дехидрација“, појаснува докторката.
Кога да се јавите на лекар?
На лекар, кој ќе процени дали е потребна болничка нега и интравенска рехидратација, треба да се контактира во следниве ситуации:
- Ако се работи за дете помладо од три месеци
- Ако детето упорно повраќа и течноста не може да се надомести преку уста
- Ако има голем број обилни столици (повеќе од осум дневно)
- Ако покажува знаци на дехидрација (слабо е и адинамично, оскудно уринира, изгубил повеќе од пет проценти од својата телесна маса)
- Ако има некоја хронична основна болест што го прави поризичен (бубрежна болест, дијабетес, итн.)
