СИДС (Синдром на ненадејна смрт кај дете – SIDS Sudden Infant Death Syndrome) не е болест, туку претставува состојба на необјаснета смрт, најчесто кај дете во сон, кај навидум здраво бебе, а најчесто на возраст под една година. Најчесто настапува во креветче, во сон.
Никој не знае поради што ова точно се случува, но поради интензивни медицински истражувања на овој феномен, секој ден медицината доаѓа до нови сознанија. Како што покажуваат во овој момент истражувањата, не постои еден главен фактор кој ја предизвикува смртта, туку комбинација на неколку различни фактори кои може да доведат до ненадејна смрт (СИДС). Како еден од можните фактори се смета евентуален развоен проблем каде мозокот на бебето во првата година од животот се уште не е во состојба контролирано да дише и едноставно престанува со дишењето – најчесто додека спие.
Доколку тие бебиња, со тие проблеми, кои инаку не можат да се откријат при нормален преглед, дојдат во ситуација каде дишењето е отежнато, тогаш постои опасност.
Кои бебиња имаат најголем ризик од СИДС
- Сите бебиња под една година се наоѓаат во потенцијална опасност. Медицинските експерти ги дефинирале следниве фактори кои може да го доведат бебето во опасност.
- Секое бебе кое спие на стомак
- Секое бебе кое спие во просторија која е потопла од 18 степени. Еден од знаците дека на бебето му е претопло е потењето, мокра коса, црвени мозолчиња, брзо дишење, жежок врат и грб.
- Ставање капа додека спие. Бебето ја регулира телесната топлина преку главата. Ако таа се прегрее, се доведува до потенцијална опасност.
- Секое бебе родено пред термин.
- Секое бебе кое е родено со помалку од 2,5 кг.
- Близнаци
- Секое бебе кое има мајка која пушела за време на бременоста или го изложува бебето по породувањето на чад од цигари.
- Бебе чија мајка е помлада од 20 години
- Родители кои пушат цигари и го изложуваат бебето на чад или просторија која е задимена од цигари
- Бебе родено од мајка која за време на бременоста редовно не вршела лекарски контроли
- Семејство во кое веќе постоел синдром на СИДС.
- Бебе кое се наоѓа во акутна состојба, како на пример неможност да дише.
Машките деца имаат нешто поголем ризик од женските деца. Односот на СИДС е 60:40
На која возраст опасноста е најголема?
Ризична возраст за ненадејна смрт е помеѓу вториот и четвртиот месец. 90% од случаевите се случуваат во првите шест месеци. Ненадејната смрт најчесто, но не и секогаш, се случува навечер, за време на спиење во периодот помеѓу 22:00 и 10:00 часот. Најчесто се случува во зимскиот период, за што стручњаците сметаат дека е во прашање презатоплувањето на просторијата во која бебето спие.
Како може да се намали ризикот?
Спиење на грб – Ова е прва и најважна превенција која може да се практикува со цел да се заштити детето. Дури и лежењето на страна, со испружени раце да не може да се преврти на стомак е подобро отколку спиењето на стомак. Медицината за време на долгогодишните истражувања на овој феномен, открила дека на овој начин, опасноста од СИДС се намалува за 50%.
Пушење – Жените кои за време на бременоста пушат, автоматски го зголемуваат ризикот за ненадејна смрт. Тоа се однесува и на татковците кои пушат во близина на детето.
Претоплување – Не ја претоплувајте собата во која спие бебето. Особено во зимските месеци постои опасност бебето да се претопли преку собната температура или облеката. Иако надвор е студено, за бебето е сосема во ред да спие во соба на 16-18 степени. Ако вам ви е студено, не му е и на бебето иако рачињата му се студени, Тоа е нормален феномен кај бебињата.
Место за спиење – Исфрлете ги од креветчето перниците, играчките и тешките прекривки. Не користете како подлога ќебиња или волна. Доволен е душек со чаршав. Најдобро е прекривката да е тенка и така поставена да детето во сон не може да ја префрли преку глава.
Доење – Неколку студии за СИДС покажуваат дека децата кои се дојат се помалку изложени на опасност од СИДС синдромот.