Гестацискиот дијабетес е дијабетес кој првпат е дијагностициран за време на бременоста. Понекогаш бременоста се нарекува гестација. Како и другите типови на дијабетес, гестацискиот дијабетес влијае на тоа како клетките во телото го користат шеќерот, односно гликозата. Гестацискиот дијабетес предизвикува висок шеќер во крвта, што може да влијае на бременоста и здравјето на бебето.
Добрата вест е дека гестацискиот дијабетес може да се контролира. Со здрава исхрана, редовна физичка активност и, ако е потребно, лекови, контролата на шеќерот во крвта може да помогне да се одржи здравјето на мајката и бебето и да се намали ризикот од компликации при породување.
Кај повеќето лица со гестациски дијабетес, нивото на шеќер во крвта се враќа на нормала кратко по породувањето. Сепак, доколку сте имале гестациски дијабетес, постои поголем ризик за развој на тип 2 дијабетес во иднина, што значи дека ќе биде потребно почесто тестирање на шеќерот во крвта.
Симптоми
Во повеќето случаи, гестацискиот дијабетес не предизвикува симптоми кои лесно се забележуваат. Можни симптоми се зголемена жед и почесто мокрење.
Кога да се обратите на лекар
Ако е можно, обратете се кај здравствен работник кога почнувате да размислувате за бременост. Така, здравствениот професионалец може да го провери вашиот ризик од гестациски дијабетес и општото здравје.
Кај повеќето лица со гестациски дијабетес, нивото на шеќер во крвта се враќа на нормала кратко по породувањето. Сепак, доколку сте имале гестациски дијабетес, постои поголем ризик за развој на тип 2 дијабетес во иднина, што значи дека ќе биде потребно почесто тестирање на шеќерот во крвта
За време на бременоста, проверката за гестациски дијабетес е дел од редовната пренатална грижа. Ако имате гестациски дијабетес, ќе ви бидат потребни почести прегледи, најчесто во последните три месеци од бременоста. Здравствениот професионалец ќе го следи нивото на шеќер во крвта и здравјето на бебето.
Причини
Експертите сè уште не знаат зошто некои лица добиваат гестациски дијабетес, а други не. Прекумерната телесна тежина пред бременоста често игра улога.
Хормоните, главно инсулинот, го одржуваат шеќерот во крвта на соодветно ниво во телото. Но, за време на бременоста, нивото на хормоните се менува. Овие промени може да му отежнат на телото да го користи шеќерот во крвта како што треба. Ова предизвикува негово зголемување.
Ризик фактори
Ризик фактори за гестациски дијабетес се:
- Прекумерна тежина или обезност.
- Недостаток на физичка активност.
- Претходна дијагноза предијабетес.
- Гестациски дијабетес во претходна бременост.
- Хормонално нарушување познато како синдром на полицистични јајници.
- Родител или брат/сестра со дијабетес.
- Раѓање на бебе со тежина поголема од 4,1 кг.
- Припадност на одредена раса или етничка група, како што се црнци, Латиноамериканци, американски Индијанци и Азијци.
Ако имате гестациски дијабетес, поголема е веројатноста да го добиете повторно за време на следната бременост. Исто така, имате поголем ризик од добивање дијабетес тип 2 како што стареете
Компликации
Неконтролираниот висок шеќер во крвта може да предизвика здравствени проблеми и кај мајката и кај бебето, вклучувајќи зголемен ризик од царски рез.
Компликации за бебето:
- Голема тежина при раѓање: Високото ниво на шеќер може да предизвика голем раст на бебето, што го зголемува ризикот од повреди при породување и потреба од породување со царски рез.
- Прерано породување: Високиот шеќер може да ја зголеми веројатноста за предвремено породување или потреба од предвремено породување поради големината на бебето.
- Тешкотии со дишење: Прерано родените бебиња можат да развијат респираторен дистрес синдром.
- Ниско ниво на шеќер: Понекогаш бебињата имаат хипогликемија веднаш по раѓањето, која може да предизвика напади. Давањето храна или глукоза интравенозно може да го зголемат нивото на шеќер.
- Обезност и тип 2 дијабетес во иднина: Постојат поголеми ризици за развој на овие состојби подоцна во животот.
- Смрт на бебето: Неконтролираниот гестациски дијабетес може да доведе до смрт на бебето пред или кратко по раѓањето.
Неконтролираниот висок шеќер во крвта може да предизвика здравствени проблеми и кај мајката и кај бебето, вклучувајќи зголемен ризик од царски рез
Компликации за мајката:
- Висок крвен притисок и прееклампсија: Гестацискиот дијабетес го зголемува ризикот од висок крвен притисок. Исто така, го зголемува ризикот од сериозна компликација од бременоста што предизвикува висок крвен притисок и други симптоми, наречена прееклампсија. Овие состојби можат да го загрозат вашиот живот и животот на вашето бебе.
- Потреба од хируршко породување: Поголема веројатност за царски рез.
- Идни случаи на дијабетес: Ако имате гестациски дијабетес, поголема е веројатноста да го добиете повторно за време на следната бременост. Исто така, имате поголем ризик од добивање дијабетес тип 2 како што стареете.
Добрата вест е дека гестацискиот дијабетес може да се контролира. Со здрава исхрана, редовна физичка активност и, ако е потребно, лекови, контролата на шеќерот во крвта може да помогне да се одржи здравјето на мајката и бебето и да се намали ризикот од компликации при породување
Превенција
Не постои сигурен начин за спречување на гестациски дијабетес, но здравите навики пред бременоста можат да помогнат. Ако сте имале гестациски дијабетес, истите здрави навики можат да го намалат ризикот од повторен дијабетес. Тоа вклучува развој на гестациски дијабетес за време на друга бременост и развој на дијабетес тип 2 во иднина.
Препораки:
- Здрава храна: Избирајте храна богата со влакна, со низок внес на масти и калории. Фокусирајте се на овошје, зеленчук и цели зрна.
- Физичка активност: Вежбањето пред и за време на бременоста може да го намали ризикот. Насочете се кон 30 минути умерена активност речиси секој ден – брзо одење, возење велосипед, пливање. Кратки активности низ денот, како паркирање подалеку или кратки прошетки, исто така помагаат.
- Здрава тежина пред бременост: Намалувањето на вишокот килограми пред бременоста може да помогне во одржување здрава бременост. Се препорачуваат промени во навиките, како внес на повеќе овошје и зеленчук.
- Контрола на тежината за време на бременоста: Зголемувањето на тежината е нормално, но прекумерното зголемување може да го зголеми ризикот од гестациски дијабетес. Консултирајте се со здравствен работник за препорачаната тежина.
