ПИШУВА:
Слаѓана Трајкова,
дипл. логопед – дефектолог, мастер логопед
ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух, говор и глас“ – Скопје
♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦
Пелтечењето е говорно пореметување кое се појавува во три облици:
- детето кога зборува прави повторувања на некои гласови, зборови и слогови;
- неприродно ги продолжува гласовите или слоговите во зборовите;
- ги манифестира истовремено и двете овие нарушувања.
Доаѓа до компликации во психичкиот развој кај детето, но и во физичкиот развој како што се: тикови на лицето, неприродни движења на јазикот, немир на целото тело, несоница, губење на апетит, мокрење во постела, страв од говор, страв од животни, честа промена на расположение, молчеливост, комплекс на инфериорност, агресија…
Поради ваквата форма на говор, се нарушува ритамот и темпото на говорот, или воопшто се нарушува течноста кога зборува. Освен тоа детето станува свесно за својот говорен проблем и почнува да се срами во средината, да се повлекува и да има страв од зборување.
Настануваат и потешкотии во неговиот начин на размислување, се блокира и се мисли што треба да каже. Се нарушува социјалната страна како личност и се ремети говорниот израз како средство за вербално комуницирање.
Пелтечењето најчесто се јавува во претшколската возраст, но има деца кои почнуваат да запелтечуваат во основното училиште, па и во пубертет. Но, ова повеќе го сметаме како рецидив од раното детство. Ова пелтечење стручно го нарекуваме развојно, за разлика од органското пелтечење кое се јавува во младоста и кај возрасните.
Детското развојно пелтечење не поминува само од себе, туку напротив, се вкоренува и се изразува кога детето ќе порасне. Доколку навреме не се преземат мерки, и доколку не се побара стручна помош од логопед може да се појават низа несакани симптоми, кои уште повеќе го закочуваат говорот.
Доаѓа до компликации во психичкиот развој кај детето, но и во физичкиот развој како што се: тикови на лицето, неприродни движења на јазикот, немир на целото тело, несоница, губење на апетит, мокрење во постела, страв од говор, страв од животни, честа промена на расположение, молчеливост, комплекс на инфериорност, агресија и многу други симптоми.
Сето ова горенаведено прави да говорот уште повеќе се влошува, а детето да се повлекува и да не напредува како здрава личност.
Детето треба да се донесе на логопедски преглед, да се добијат правилни и стручни инструкции и доколку се процени дека е потребен третман за пелтечењето се закажува и се работи на отклонување на проблематиката
Се прави еден таканаречен патолошки круг, од кој не може да се излезе без стручна помош од логопед и лекарска помош во целина. Оваа состојба кај детето кое пелтечи е типична состојба на нервоза, па така се третира како – логоневроза.
Повеќето деца со пелтечење се интелигентни и емотивни деца, но поради говорниот проблем кој си го имаат, немаат добар успех во училиштето, имаат отпор и кон воспитувањето во домашната средина.
Од овие причини не треба да се чека и да помине време, туку веднаш да се побара помош, доколку се појават овакви симптоми. Преку благовремено отстранување на пелтечењето додека е детето мало, да се отпочне превоспитување на целата личност.
Во ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух,говор и глас“ – Скопје успешно се отклонува пелтечењето. Потребно е да се извади упат на „Mој Tермин“ и да се донесе детето на логопедски преглед, да се добијат правилни и стручни инструкции и доколку се процени дека е потребен третман за пелтечењето се закажува и се работи на отклонување на проблематиката.
На одделението за отклонување на патологијата на говор и јазик, успешно се отклонува пелтечењето уште од најраната возраст, се со цел полесно да се справиме со последиците кои ни ги дава ова говорно пореметување.
◊◊◊◊◊
