ПИШУВА:
Слаѓана Трајкова,
дипл. логопед – дефектолог, мастер логопед
ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух, говор и глас“ – Скопје
♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦
КАКО ДА ГО ПОТТИКНЕМЕ ДЕТЕТО НА ГОВОР
Има деца кои тешко прозборуваат, говорот кај нив бавно и тешко се развива. Најчестите поставувани прашања од родителите се како да му помогнат на детето да прозбори и како воопшто да се најде начин да се поттикне говорот.
Говорот е природна функција и доста сложена сензомоторна функција, која претставува најсложена активност на централниот нервен систем. Од причини што се јавува како природен процес, потребно е да се развива и поттикнува единствено по природен пат. Може да му се помогне ако му се даваат богати природни стимулациии кои ги имаме насекаде: љубов, смеа, допири, сигурност, разговори, пеење и др. Говорот е поврзан и со психологијата, но и со моториката, па така на сево ова се придодаваат стимулации т.н. психо-моторни.
Говорот е природна функција која најпрво се јавува во семејството, каде што детето расте и се чува. Должност на семејството е да му обезбеди убава, топла и комотна семејна атмосфера, за да може детето полесно и побрзо да прозбори. Токму во семејството треба да изобилуваат природните дразби, и секојдневно да се аплицираат преку игра. Од најраната возраст се гради и сопствениот идентитет, првиот идентитет е семејниот идентитет. Едноставно кажано се започнува и доаѓа од семејството…
Говорот е природна функција која најпрво се јавува во семејството, каде што детето расте и се чува
Има родители кои се загрижени за детето, кога не им прозборува или кога не зборува чисто, но и покрај нивната загриженост тие не преземаат некои чекори да му помогнат, туку се надеваат дека само ќе прозбори како знае и умее. Едноставно кажано не прават буквално ништо за да го потттикнат говорниот развој, туку оставаат на факторот на време, тој да им го реши проблемот. Не размислуваат да го однесат детето на логопед и да се направи стручен логопедски преглед, каде би можеле да добијат логопедски инструкции зошто детето не им зборува, и како да се поттикне да прозбори. Спротивно на ова информации добиваат од интернет, каде за жал, повеќе ќе се исплашат од добиените информации, читајки за развојни нарушувања, аутистични синдроми, и сето тоа прави родителите да стануваат исплашени и збунети. Некои родители, повеќе би кажала од незнаење, им даваат видео игрички од мобилниот телефон и така ги оставаат да гледаат по подолго време во телефонот, со надеж дека телефонот ќе им помогне и ќе го научи детето да зборува. Се заборава живата комуникација, како главен сегмент во говорниот развој, и како главен начин на едно живеење.
Водич за успешен развој на говорот на секое дете
Mастер логопед Слаѓана Трајкова, која работи во ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух, говор и глас“ во Скопје, пратејќи ја говорната и јазичната патологија кај децата напиша логопедски прирачник за родители токму за оваа проблематика. Прирачникот е насловен „Како да го поттикнеме детето на говор“, преку кој истата тема е убаво обработена во писмена форма. Наведените структурни делови од прирачникот јасно покажуваат дека се работи за заокружен и целосно комплетен труд во кој е собрана севкупната нејзина работа како логопед, работејќи со деца кои имаат говорни нарушувања, но и со нивните родители.
Логопедскиот прирачник „Како да го поттикнеме детето на говор“ обработува одделни делови кои се добиени од практичната работа. Наменет е првенствено за родителите кои имаат деца на кој им е потребна говорна стимулација за правилно зборување, служи како водич за успешен развој на говорот на секое дете. Во прирачникот се објаснува дека детето мора да се стимулира преку говор и тоа најповеќе во првите 3 години, да се работи на тоа да детето треба да отпочне со разбирање на говорот – слушајќи го, а потоа и разбирајќи го, а со тоа и да учествува во вербалната комуникација.
Не е грев ако детето не знае да зборува, но голем грев се прави ако неговите родители не направиле ништо за да му помогнат и да го научат да зборува. ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух, говор и глас“ – Скопје ги опфаќа сите деца кои имаат потешкотии во говорот – потребно е да се извади упат на „Мој термин“ од матичниот лекар и да се дојде за да се направи комплетен и целосен преглед и да се добијат инструкции и упатства што понатаму.
◊◊◊◊◊