Во просек, шеќерот сочинува 17 % од она што децата го консумираат секој ден. Тоа е многу шеќер – и половина од него доаѓа од пијалаци со додаден шеќер!, предупредуваат од Американската академија за педијатрија.
Најголемиот извор на додадени шеќери за децата најчесто не е што го јадат, туку она што го пијат.
Што е додаден шеќер?
Многу намирници или пијалаци имаат додадени шеќери и сирупи при нивната обработка или подготовка. Овие додадени шеќери имаат различни имиња, како што се кафеав шеќер, пченкарен засладувач, пченкарен сируп, декстроза, фруктоза, глукоза, високофруктозен пченкарен сируп, мед, лактоза, малтоза, меласа, суров шеќер и сахароза.
СОВЕТИ ЗА НАМАЛУВАЊЕ НА ВНЕСОТ НА ДОДАДЕН ШЕЌЕР
Внимателно читајте ги етикетите со нутритивни вредности на прехранбените производи
Многу производи сега го наведуваат додадениот шеќер посебно. Исто така, може да го најдете во листата на состојки. Целта е децата над 2 години да внесуваат помалку од 25 грама (околу 6 лажички) додаден шеќер дневно. Децата под 2 години воопшто не треба да консумираат храна и пијалаци со додаден шеќер.
Послужете вода и млеко
Избегнувајте газирани пијалаци, спортски пијалаци, засладен чај, засладено кафе и овошни пијалаци. Млекото содржи природен шеќер (лактоза) и обезбедува калциум, протеини, витамин Д и други потребни хранливи материи за децата.
Ограничете го овошниот сок
Овошниот сок содржи повеќе шеќер по порција отколку целото овошје. Американската академија за педијатрија препорачува максимум:
- околу 120 мл 100 % овошен сок дневно за деца од 1 до 3 години,
- 120-180 мл за деца од 4 до 6 години,
- околу 240 мл за деца од 7 до 14 години,
- бебињата под 1 година не треба воопшто да пијат овошен сок.
Балансот е клучен – природните шеќери од овошје и млечни производи не се проблематични, но додадениот шеќер треба да се ограничи за здрав раст и развој на детето
Јадете свежа и ограничете ја преработената, претходно спакувана храна и пијалаци
Шеќерот често се додава во преработените производи за време на нивното производство. На пример, „скриени“ шеќери може да има во кечапот, сушените брусници, преливите за салати и печениот грав.
Задоволете ја желбата за благо со цело овошје
Наместо слатки десерти, дајте му на детето свежо овошје кое има природни шеќери, но и хранливи влакна и витамини.
Маркетингот на засладени пијалаци за деца – проблем
Компаниите за пијалаци трошат милиони на маркетинг насочен кон возрасни и деца. Според Rudd Center for Food Policy and Obesity, повеќето тинејџери гледаат барем една реклама за засладен пијалак секој ден. Децата од малцинските и заедниците со ниски приходи се изложени на поголем ризик поради ниската цена и лесната достапност на овие пијалаци.
Наместо слатки десерти, дајте му на детето свежо овошје кое има природни шеќери, но и хранливи влакна и витамини
Здравствени последици од додадените шеќери
Од Американската академија за педијатрија предупредуваат дека децата кои внесуваат повеќе од 10 % од дневните калории од додадени шеќери имаат поголеми шанси за:
- Абнормални нивоа на холестерол, вклучително висок „лош“ LDL холестерол, високи триглицериди и низок „добар“ HDL холестерол.
- Зголемен ризик од развој на дијабетес тип 2.
Други негативни последици од додадениот шеќер кај децата
Зголемен ризик од дебелина – прекумерниот внес на шеќер, особено преку газирани пијалаци, сокови и слатки, води до вишок калории, што може да резултира со зголемување на телесната тежина. Дебелината во детството е поврзана со зголемен ризик од хронични заболувања во подоцнежниот живот.
Прекумерниот внес на додаден шеќер во раното детство е поврзан со зголемен ризик од дебелина, дијабетес тип 2, срцеви заболувања, проблеми со забите…
Заболувања на забите – шеќерот е главен фактор за појава на кариес. Бактериите во усната шуплина го претвораат шеќерот во киселини што ја оштетуваат забната глеѓ.
Нарушување на апетитот и нутритивниот баланс – производите богати со шеќер често немаат доволно хранливи материи, што може да доведе до недостаток на витамини и минерали. Шеќерот ја потиснува природната регулација на гладот, што доведува до прејадување.
Негативно влијание врз однесувањето и концентрацијата – брзото покачување и опаѓање на нивото на шеќер во крвта може да предизвика промени во расположението, раздразливост и пад на концентрацијата. Некои истражувања покажуваат поврзаност меѓу прекумерниот внес на шеќер и зголемена хиперактивност кај децата.
