Во современото општество, каде што емоционалната достапност и емпатијата се сè поважни во родителството, сè повеќе родители се наклонуваат кон стил кој може да се опише како нежен, толерантен и фокусиран на детето. Станува збор за попустливо родителство, стил кој поттикнува блискост и слобода, но често избегнува поставување граници. Но, што покажуваат истражувањата? Дали овој стил им помага на децата во развојот или ги лишува од структурата што им е потребна за да успеат?
Што е попустливо родителство?
Попустливото родителство, познато во психолошката литература како дозволиво родителство (permissive parenting), се дефинира како стил на родителство кој се карактеризира со високо ниво на топлина и поддршка, ниско ниво на контрола и барања, како и избегнување на поставување цврсти правила и доследна дисциплина.
Овој стил првпат го идентификувала психологот Дијана Баумринд во 1960-тите, а понатаму го развија Макоби и Мартин. Според Баумринд, попустливите родители им дозволуваат на децата значителна автономија, дури и во ситуации каде што би бил пожелен надзор.
Позитивни аспекти: Емоционална безбедност и слобода на изразување
Попустливите родители честопати се стремат да им обезбедат на децата емоционална сигурност и безусловно прифаќање. Истражувањата покажуваат дека децата од такви семејства можат да имаат поразвиено емоционално изразување, повисоко ниво на самодоверба и посилна врска со своите родители.
Родителите од овој тип честопати избираат дијалог наместо казна и ги слушаат потребите на детето во секојдневните ситуации.
Ризици и долгорочни последици
Меѓутоа, попустливото родителство носи и значителни ризици. Децата кои растат во средина со малку граници може да имаат проблеми со саморегулација и импулсивност, почитување на авторитетот, академски успех и ризично однесување во адолесценцијата.
Според анализата од базата на податоци StatPearls, попустливото родителство е поврзано со зголемен ризик од употреба на супстанции, антисоцијално однесување и полоши образовни резултати.
Истражувањата, исто така, покажуваат поголема тенденција кон прекумерна консумација на дигитална содржина, проблеми со исхраната и нарушувања на спиењето, особено ако родителите не постават јасни дневни рутини.
Најпозитивните резултати за децата ги покажува таканареченото авторитативно родителство, стил кој комбинира емоционална топлина со јасно поставени граници и очекувања. Децата од овие семејства имаат поголема веројатност да развијат емоционална отпорност, академски успех, социјални вештини и внатрешна дисциплина.
Како да се избегнат стапиците на попустливоста?
Поставете јасни правила и рутини, децата ги гледаат границите како извор на безбедност, а не како ограничувања на љубовта. Користете ја емоционалната поддршка како алатка, но не како замена за одговорност. Бидете доследни, самодисциплината на детето се развива преку повторување и јасно поставете очекувања, а не само љубов. Вклучете ги децата во донесувањето одлуки, но задржете ја крајната одговорност како родител.
Балансот е клучен
Попустливото родителство носи важни вредности: прифаќање, разбирање, топлина. Но, без граници, децата можат да станат несигурни, импулсивни и неподготвени за предизвиците на реалниот свет. Затоа експертите препорачуваат: не избирајте помеѓу љубовта и структурата, изберете ги и двете.
Затоа што на децата не им требаат само пријатели. Им требаат родители со емпатија, но и способност да го покажат вистинскиот пат.
