Иако многу земјоделци не можат да одгледуваат овошје и зеленчук без пестициди, одамна е познато дека тие носат одредени опасности. Еден од пестицидите што се употребуваше често во втората половина на минатиот век е хлорпирифос, кој и денес делумно се користи. Ова моќно средство кое уништува штетници, може да биде штетно и за други животни, но и за луѓето.
Тоа веќе го покажале претходни истражувања кои го поврзуваат хлорпирифосот со оштетување на когнитивните функции и развојот на мозокот. Но и најновата студија, спроведена од научниците на USC Keck School of Medicine, во партнерство со Columbia University и Children’s Hospital Los Angeles, го потврдува тоа.
Во ова истражување посебен акцент се става на ризиците кои настануваат уште пред раѓањето. Се покажа дека пренаталната изложеност на овој пестицид значително ја зголемува веројатноста за структурни абнормалности на мозокот и намалени моторни функции во детството и адолесценцијата.
„Нарушувањата во мозочното ткиво и метаболизмот што ги забележавме кај пренаталната изложеност на овој пестицид беа исклучително распространети низ целиот мозок“, изјави првиот автор на студијата Бредли Петерсон, развоен невронаучник од споменатиот факултет.
Трајни нарушувања
Истражувањето се темели на анализа на податоци собрани од семејства во Њујорк меѓу 1998 и 2015 година. Во него учествувале афроамерикански и доминикански мајки на возраст од 18 до 35 години. Тие пополнувале пренатални прашалници, а дел од нив дале и податоци за нивото на хлорпирифос кај децата при раѓање – преку примероци од папочната врвца или плазмата на мајката.
Потоа, истражувачите собрале снимки од магнетни резонанци и податоци за однесувањето на децата на возраст од 6 до 14 години. На крајот имале примерок од 270 испитаници со измерени нивоа на хлорпирифос при раѓање и употребливи податоци од магнетни резонанци.
Анализата на сите тие податоци покажала постоење на значајна поврзаност меѓу пренаталните нивоа на хлорпирифос и абнормалностите на мозокот кај децата, сугерирајќи дека овој пестицид може да предизвика трајни нарушувања во структурата, функцијата и метаболизмот на мозокот, пропорционално со нивото на изложеност. Студијата е објавена во JAMA Neurology.
Изложеност на пестициди
Испитаниците веројатно биле изложени на пестицидот дома бидејќи се родени пред или кратко по забраната за употреба на хлорпирифосот во станбени простори во 2001 година.
Истражувачите нагласуваат дека станува збор за опсервациско истражување, кое може да покаже поврзаност, но не и причинско-последична врска. Исто така, студијата се фокусирала само на пренаталната изложеност на хлорпирифос, без контрола на постнаталната изложеност или на други инсектициди кои често се користат заедно со овој пестицид.
Уште еден ограничувачки фактор е недостатокот на демографска разновидност, а научниците истакнуваат дека и другите видови органофосфатни пестициди најверојатно имаат слични ефекти. (Science Alert)
