Анафилаксата е брза и тешка алергиска реакција. Таа е и животозагрозувачка итна состојба.
Во последниве години, сè поголем број деца се лекуваат во итните одделенија поради анафилакса. Анафилаксата може да биде смртоносна без итна медицинска помош, без разлика на возраста на детето.
Алергиските реакции се непредвидливи во однос на тоа кога ќе се појават, какви симптоми ќе се развијат и колку ќе бидат сериозни. Тие можат да се појават кај деца на која било возраст, вклучително и кај доенчиња. Подготвеноста и познавањето на знаците на алергиска реакција можат да спасат детски живот.
Како да препознам дали моето дете има алергиска реакција?
Анафилаксата вклучува широк спектар на симптоми кои можат да се појават брзо – во рок од неколку минути или неколку часа по изложување на алергенот.
Обратете внимание на следниве симптоми, особено ако се појават ненадејно:
- Отежнато дишење, свирење во градите, кашлање или стегање во градите;
- Тешкотии при дишење или голтање;
- Промени на кожата како осип, црвенило; бледа или модра боја на кожата;
- Отоци на усните или јазикот;
- Кивање, затнат нос, течење на носот;
- Стегање во грлото, тешкотии при голтање, засипнатост;
- Слаб пулс, симптоми на шок;
- Повраќање, дијареја (доколку е сериозна или комбинирана со други симптоми);
- Вртоглавица или несвестица;
- Збунетост, поспаност или вознемиреност.
Анафилаксата вклучува широк спектар на симптоми кои можат да се појават брзо – во рок од неколку минути или неколку часа по изложување на алергенот
Кај доенчињата, дополнителни симптоми можат да бидат:
- Раздразливост, немир или неутешлив плач;
- Ненадејно зголемено лигавење;
- Необична поспаност.
Епинефрин е препорачан третман за итен случај за симптомите на анафилакса. Епинефрин брзо помага да се неутрализираат симптомите на анафилакса кои можат да бидат опасни по живот.
Ако е достапен, епинефрин треба да се даде веднаш на секого кој покажува симптоми на анафилакса, а потоа веднаш да се повика брза помош (194) и детето да се однесе во итна медицинска служба.
Автоинјектори со адреналин и назални спрејови за деца
Епинефринот е достапен во форма на автоинјектори и назални спрејови за третман на анафилакса.
- Автоинјектори: Најдобро место за инјектирање е мускулот на надворешниот дел од бутот.
- Назални спрејови: Одобрени се за деца со тежина од 15 кг или повеќе.
Кој треба да носи епинефрин со себе?
Епинефрин треба да биде препишан на секој што некогаш имал анафилактичен напад и на доенчиња и деца со висок ризик од анафилакса. Бидејќи може да биде потребна втора доза ако симптомите не се подобрат брзо, децата со ризик од анафилакса треба секогаш да имаат најмалку две дози на епинефрин со себе.
Децата кои се доволно возрасни можат да бидат обучени како самите да си дадат адреналин, доколку е потребно. Епинефринот треба да биде лесно достапен во училиштата и градинките, а обучен персонал треба да биде подготвен да реагира брзо во случај на реакција.
Што да направите по давањето епинефрин на доенче или мало дете:
- Забележете го времето кога е даден епинефринот и веднаш повикајте 194. Побарајте амбулантно возило кое носи епинефрин. Кога ќе пристигне екипата, кажете им кога последен пат е даден епинефрин.
2. Останете со детето и дајте втора доза адреналин ако:
-
- Симптомите се влошуваат;
- Симптомите продолжуваат;
- Симптомите не се подобрат за пет минути.
Анафилаксата може да биде смртоносна без итна медицинска помош, без разлика на возраста на детето
3. Држете го детето легнато на грб. Ако повраќа или има проблеми со дишењето, свртете го на страна.
4. Дајте ги другите препишани лекови (како инхалатор/бронходилататор или антихистаминик), но никогаш не користете други лекови наместо епинефрин.
Вообичаени алергени што можат да предизвикаат анафилакса
ХРАНА
- Кикиритките се една од најчестите алергии на храна во САД. Американската академија за педијатрија ги советува родителите да воведат храна што содржи кикиритки откако нивното бебе ќе проба храна со низок алергиски ризик како стратегија за превенција од алерген за доенчиња со висок ризик.
- Млеко.
- Јајца.
- Јаткасти плодови како што се ореви, ф’стаци, пекан и индиски ореви.
- Школки (како што се ракчиња, јастог).
- Риби како туна, лосос, бакалар (иако, како и кај кикиритките, постојат некои докази дека консумирањето риба рано во животот може да помогне во спречување на алергиски болести како што се астма и егзема).
УБОД ОД ИНСЕКТИ
- Пчели.
- Оси.
- Стршлени.
- Жолти оси.
- Огнени мравки.
ЛЕКОВИ
- Антибиотиците и лековите против напади се некои од почестите лекови кои предизвикуваат анафилакса. Сепак, секој лек, дури и аспиринот и другите нестероидни антиинфламаторни лекови, имаат потенцијал да предизвикаат тешки реакции.
ДРУГО
- Во ретки случаи, анафилаксата може да биде поврзана со одредена храна по која следи вежбање.
Бидете подготвени: Имајте итен план за справување со алергии и анафилакса
Секој што се грижи за доенче или дете со животозагрозувачка алергија треба да може да ја препознае анафилаксата и да знае кога и како да го примени лекот што спасува животи (епинефрин).
Доколку вашето дете има висок ризик од алергии или претходно имало тешка алергиска реакција, Американската академија за педијатрија препорачува да имате итен план за алергии и анафилакса. Вашиот педијатар може да ви помогне да го применувате овој план и да ги обучи сите што се грижат за вашето дете.
Проф. д-р Џули Ванг, професор по педијатрија, ААП
