Дијарејата е течна или воденеста столица која се јавува повеќе од три пати на ден. Бројот на столици може да варира, како и другите симптоми кои ја придружуваат оваа состојба, но она што е основна карактеристика е всушност обликот на столицата, односно отсуството на вообичаената столица.
Дијарејата е предизвикана од инфекција на дигестивниот тракт, односно цревата. Инфекцијата ја предизвикуваат микроорганизми – вируси, бактерии и паразити.
Многу е важно, без оглед на причината за дијарејата, редовно да се надоместува изгубената течност за детето да не дехидрира. Знаци кои укажуваат на дехидрација се: поспаност, бледа кожа, сува слузница, забрзано дишење, забрзан пулс, прекин на мокрењето, губење на телесната тежина, а во потешки случаи и пореметување на свеста
Вируси
Дијарејата кај децата најчесто е предизвикана од вируси. Дијарејата предизвикана од вируси често се нарекува стомачен грип. Покрај пролив, оваа инфекција е придружена со гадење и повраќање, болки и грчеви во стомакот, како и висока температура. Симптомите траат неколку дена, додека имунолошкиот систем не се избори со инфекцијата.
Ротавирусот е најчеста причина за дијареја кај бебињата и малите деца, особено кај оние кои одат во градинка. Многу лесно се пренесува и се шири меѓу децата, со нечисти раце, лошо измиени и стерилизирани шишиња, цуцли, прибор за јадење и играчки кои децата ги ставаат во уста. Ротавирусот почесто се јавува како причина за инфекција во текот на зимските и пролетните месеци.
Ентеровирусите, како што е вирусот коксаки, исто така може да предизвикаат дијареја, особено во текот на летните месеци.
Родителите треба да внимаваат децата да внесуваат доволно течности, бидејќи помалите деца, особено бебињата, можат многу брзо да изгубат течности, односно да дехидрираат.
Бактерии
Дијарејата може да биде предизвикана од различни групи бактерии. Кај бебињата и децата најчесто инфекциите се предизвикани од ешерихија коли, салмонела, кампилобактерија и шигела. Овие бактерии се најчестите причини за „труење со храна“.
Имено, овие бактерии главно се пренесуваат преку контаминирана и недоволно термички обработена храна (живинско месо, јајца, непастеризирано млеко) или контаминирана вода за пиење. Исто така, можат да се пренесат и фекално – орално, кога микробите од столицата на заболениот најчесто преку валкани раце се пренесуваат на друго лице.
Родителите треба да внимаваат децата да внесуваат доволно течности, бидејќи помалите деца, особено бебињата, можат многу брзо да дехидрираат
Паразити
Инфекцијата со различни паразити исто така може да предизвика дијареја кај децата. Во овие случаи децата најчесто се заразуваат преку заразени животни.
Постојат и други фактори кои можат да предизвикаат дијареја кај бебињата и децата:
- Исхрана богата со шеќери (на пр. висок внес на зашеќерени сокови);
- Алергија на некоја храна;
- Нетолеранција на лактоза;
- Целијакија – нетолеранција на глутен;
- Хронично воспаление на дигестивниот тракт – Кронова болест;
- Употреба на одредени лекови;
- Труење со токсични материи.
Симптоми
Најчестите први симптоми на дијареја се болки во стомакот и грчеви, а потоа и ретка столица. Други симптоми може да бидат:
- Висока температура и треска;
- Губење на апетит;
- Гадење;
- Губење на телесна тежина;
- Дехидрација.
Како се третира
Дијарејата предизвикана од вируси не се лекува со никакви лекови. Имунолошкиот систем на детето треба сам да се избори со инфекцијата. Вирусните инфекции обично траат 3-5 дена и имаат свој природен тек и крај. Во овој период на детето треба да му се обезбеди одмор со редовно внесување течности и лесна храна по потреба.
Ако дијарејата е предизвикана од бактерии, лекарот најверојатно ќе препише антибиотска терапија.
Во случај на дијареја предизвикана од паразити, по дијагнозата лекарот ќе ви препише антипаразитна терапија.
Многу е важно, без оглед на причината за дијарејата, редовно да се надоместува изгубената течност за детето да не дехидрира.
Знаци на дехидрација
Знаци кои укажуваат на дехидрација се: поспаност, бледа кожа, сува слузница, забрзано дишење, забрзан пулс, прекин на мокрењето, губење на телесната тежина, а во потешки случаи и пореметување на свеста.
Во зависност од степенот на дехидрација, лекарот ќе препорача надокнада на течности со орален раствор за рехидратација или ќе му предложи на детето да прима течности интравенски во болница.
Не треба да го рехидрирате вашето дете со обична вода бидејќи таа не ја содржи вистинската мешавина на минерали и хранливи материи важни за рехидратација. Доколку забележите знаци на дехидрација кај вашето дете, задолжително однесете го на лекар. Ако вашето дете е помладо од 6 месеци, однесете го на лекар веднаш штом добие дијареја.
